محمدمهدی مظهری - پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

منطقه وپیشینه ی یک سرزمین (جغرافیا ، تاریخ و فرهنگ) در شکل داد به زبان، منش انسانی و کنش اجتماعی اثر گذارند و ازسویی در درون و برون وضعیت معماری نمود می یابد .به دیگر سخن سرزمین همانگونه که بر لحن، بیان، لهجه ،گویش وزبانیک سرزمین اثر میگذارد ، در کلام هنر ومعماری نیز به تصویر و تجسد در میآید. از اینرو شناخت یک منطقه و آنچه از سرگذرانده است در بازشناسی آن اهمیت دارد.منطقه خوزستان، تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی، دارای تنوع اقلیمی متنوعی است چنان که متاثر از شاخص های جوی، نوعخاک و تعداد رودخانه هایی که از فلات ایران به آن سرازیر می گردد و ارتفاعات زاگرس؛ از آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی تامنطقه حاصلخیز دشت خوزستان در سراشیبی شرقی رود شاهور تا اقلیم کوهستانی را می توان در آن تجربه کرد. از این رو دردوران های مختلف، بستر مناسبی برای شکل گیری سکونتگاه های گروه ها و اقوام مختلف بوده است .تاریخ این سرزمین تجربه یتمدن ها و دولت های مقتدر از عیلامیان و هخامنشیان تا حکومت های پس از اسلام را پشت سر نهاده است.پژوهش پیشروی با ماهیت کاربردی با تکیه بر گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و نمونه گیری، هدفمند محققشده است.سامانه جستوجو کیفی است که به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است.در این پژوهش برآنیم دریابیم گستردگی منطقه خوزستان از نظر جغرافیایی،طبیعی و تاریخی که تمایزات آشکار اقلیمی،فرهنگی. زبانی را دامن زده است، چگونهدر معماری بازتاب یافته است. معماری در پیوندی ناگسستنی با انسان از گذشته تا امروز ، همواره با انسان که آن را فرم داده وهمزمان از آن شکل یافته، تداوم یافته است. معماری و شیوههای آن بیان طرز تلقی و اندیشیدن به هستی و تجارب زمینه ی متنوعمردمان را به تصویر کشیده است به دیگر سخن، در پی آن هستیم دریابیم بیان معماری در این سرزمین چگونه بازتابنده ی جهاندرون آن است.

خوزستان، فرهنگ، معماری، مندایی