مجتبی فتحی - بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،اصفهان، ایران
مهدی طهرانی - موسسه تحقیقات خاک و آب

شناسایی وضعیت عناصر کم مصرف خاک در اراضی تحت کشت جهت تامین غذای کافی برای جمعیت رو به رشد جهان، اجتناب ناپذیر است. به رغم عمومیت کمبود این عنصر، تنوع شرایط خاک و اقلیم در گسترش جغرافیایی و شدت کمبود تاثیرگذار است. در این مطالعه نمونه برداری خاک در استان اصفهان از 2500 نقطه به صورت شبکه ای به فاصله دو کیلومتر و تا عمق 60 سانتیمتر انجام و میزان عنصر مس قابل جذب و ویژگیهای خاک اندازه گیری شد. سپس متغیرهای کمکی مربوط به آب و هوا و توپوگرافی محاسبه گردید. در محدوده مورد مطالعه تغییرات مس بین 0/01 تا 3/5 و میانگین آن 1/09 میلی گرم در کیلوگرم بود. نتایج نشان داد فراهمی مس خاک در این مناطق تحت تاثیر عوامل اقلیمی و توپوگرافی قرار گرفته است. بیشترین میزان مس قابل جذب خاک مربوط به اقیلم مرطوب می باشد و کمترین میزان در اقلیم فراخشک مشاهده شد. همچنین از نظر توپوگرافی، فراهمی مس در مناطق دارای سطوح پایدار و مناطقی که شرایط برای تشکیل خاکهای مساعد بوده بیشتر بوده است. روابط رگرسیون در اغلب مناطق معنی دار بوده و قادر به توجیه تغییرات مس شده است.

کمبود مس ، توزیع جغرافیایی، خاکهای اصفهان