سهیلا ابراهیم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران

شاعران و نویسندگان کودک و نوجوان از میان انواع ادبی، بیشتر به ادبیات غنایی، تعلیمی و حماسی توجه کردهاند. از اینرو نقش مایه های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم و ... در آثار کودک و نوجوان به وفور دیده میشود. کودکان و نوجوانان جزء سرمایه های ملی هر کشوری به شمار میروند. به دلیل اهمیت زیاد مساله تعلیم و تربیت، اشعار تعلیمی فراوانی به ویژه در دوران مشروطه که عصر توجه به تعلیم و تربیت کودکان است، برای کودکان سروده شده است. این مقاله بر آن است تا بر اساس مطالعات کتابخانه ای، ویژگی های مهم ادبیات کودک و نوجوان، همچنین موضوعات اشعار کودک و نوجوان را بررسی کرده و با طرح سه دوره مختلف از جمله دوره تجدد مشروطه، دوره نوگرایی(پهلوی) و دوره انقلاب، سیر این ادبیات را نشان دهد. در ادامه با بررسی هنجارها در ادبیات کودک و نوجوان، عوامل موثر در شکل گیری شخصیت کودک را در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، مورد مطالعه قرار داده و در نهایت، چهار دیدگاه روانکاوانه، دیدگاه یادگیری- اجتماعی، دیدگاه اجتماعی- فرهنگی و دیدگاه شناختی رشدی را که در رشد شخصیت کودک موثر است، تشریح نماید.

ادبیات تعلیمی، کودک و نوجوان، تعلیم و تربیت، تئوری های روانشناختی، آموزه های اخلاقی