بهروز گتمیری - استاد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران
نیما سرمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران

تجربیات بدست آمده از بررسی خرابیهای ناشی از زلزله در مناطق مختلف یک ساختگاه شهری نشان داده است که میزان خسارات میتواند در نقاط مختلف متفاوت بوده و همین موضوع نشان دهنده ی اهمیت بررسی پاسخ لرزهای ساختگاه با توجه به توپوگرافی منطقه و رفتار مکانیکی مصالح خاکی میباشد. علیرغم اینکه مطالعات زیادی بر روی این موضوع انجام شده است، اما لازم است که با دقت بیشتری مسئله ی بزرگ نمایی حرکات لرزهای بررسی شود و اثرات رفتار غیرخطی به صورت جامع تری دیده شود. هدف از این مقاله بررسی و مقایسه ی اثرات دو بعدی ساختگاه با توجه به رفتار خطی و غیرخطی آبرفت در دره های نیم سینوسی است. پاسخ غیر خطی به امواج لرزهای ورودی از جمله موارد موثر در بررسی اثرات ساختگاه است که این موضوع با کاهش سختی خاک اهمیت بیشتری مییابد. با شناسایی عوامل موثر بر پدیده ی بزرگنمایی امواج لرزه ای، از روشهای عددی جهت تحلیل دو بعدی اثرات ساختگاهی استفاده میشود. تمامی روش های عددی بر پایه معادله ی انتشار موج هستند و روش های مختلفی برای بررسی پاسخ لرزه ای سایت توسعه یافته اند. مطالعات پارامتریک با استفاده ازکد عددی هیبرید که با ترکیب روش اجزاء محدود در حوزه نزدیک و اجزاء مرزی در حوزه دور به ارزیابی پاسخ لرزه ای دره میپردازد، صورت گرفته است. حرکات سطح زمین در فواصل مشخص از مرکز دره که در معرض امواج مهاجم SV قرار دارد، محاسبه شده است. نمودارهای ارائه شده وابستگی بزرگنمایی نقاط مختلف سطح زمین به رفتار مکانیکی مصالح آبرفتی را به وضوح نشان میدهد. به طوریکه این بزرگ نمایی در برخی حالات تا چندین برابر بیشتر میشود. در خاتمه نمودارهایی ارائه شده اند که نشان میدهند بزرگنمایی متوسط دره های نیم سینوسی با توجه به خصوصیات مصالح آبرفتی میتواند تغییر کند و رفتار غیرخطی آبرفت میتواند در تکمیل مطالعات ریز پهنه بندی ژئوتکنیک لرزهای به کار گرفته شود.

اثرات ساختگاه، توپوگرافی، رفتار غیرخطی، هیبرید، ریز پهنه بندی.