حشمت اله آقارضی - مربی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی
نادرقلی ابراهیمی - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی
امیر مرادی نژاد - پژوهشگر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

پرشدن سدها با رسوباتی که از سرشاخه های حوزه های آبخیز با سیلاب انتقال می یابند از معضلات سدهای ذخیره آب است . سازه های کنترل رواناب و رسوب در سرشاخه ها، با کنترل پیک سیلاب و استهلاک انرژی آن علاوه براینکه رسوبات در پشت آنها تله اندازی می شوند، تخریب کف و دیواره آبراهه ها را کاهش می دهند و بار رسوبی سیلاب کاهش می یابد. دراین راستا در حوزه آبخیز هفتان تفرش با احداث سازه های کنترل رواناب و رسوب شامل 84 بند خشکه چین، 8 بند گابیون، 10 بند سنگ و سیمان، 8 بند خاکی و یک مورد دیوار ساحلی در سال 1372 ساخته و در سال 1392 مورد پایش و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد رسوب انباشت شده در پشت خشکه جین ها، بندهای گابیون، بندهای سنگ و سیمان و بند های خاکی به ترتیب 2530، 28388، 18936 و 30000 متر مکعب بوده. بنابراین با ساخت و نگهداری سازه ها در سرشاخه ها می توان سلامت سدهای ذخیره آب را تامین نمود

خشکه چین، گابیون، بندخاکی،تفرش