محمود عرب خدری - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

خاک یکی از منابع مهم کشور است که ارزش آن روز به روز بهتر شناخته می شود. فرسایش مهم ترین عامل تخریب خاک در سطح جهان و ایران است و ارزیابی مداوم وضعیت آن ضروری به نظر می رسد. همان گونه که خصوصیات کمی و کیفی آب های سطحی و زیرزمینی و ویژگی های هواشناسی به طور مداوم پایش می شوند، پایش خاک و به طور ویژه فرسایش خاک نیز ضرورت دارد. با پایش وضعیت فرسایش خاک می توان روند و سیر اصلاحی یا قهقرایی خاک را تعیین کرد. با توجه به این موضوع، ضرورت و برخی از نکات مهم در طراحی برنامه فرسایش خاک کشور در این مقاله تبیین شده است. ابتدا بر اساس معیارهایی دو دستگاه اجرایی ذیل وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مسئول پایش فرسایش خاک عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی پیشنهاد شده اند. در ادامه سرفصل های این برنامه مشتمل بر روش آمارگیری نمونه ای مناسب برای تعیین محل های پایشفرسایش در کشور، برنامه زمانی پایش فرسایش خاک، ضرورت ارائه روش های پایش برای اشکال مختلف فرسایش و طراحی فرم ها و سامانه های جمع آوری و ثبت اطلاعات، معیارهای کلی تعیین نیروی انسانی مورد نیاز و ضرورت آموزش نیروی انسانی مورد نیاز برای پایش مورد بحث قرار گرفته اند. در انتها توصیه شده است که دستگاه های اجرایی مسئول در خصوص تامین ردیف بودجه مختص این برنامه از طرق قانونی اقدام نمایند

پایش، فرسایش، خاک، برنامه، ساختار