علی فرهی - دانشگاه جامع امام حسین (ع)
محمد ابراهیم سنجقی - ستاد دانشگاه صنعتی مالک اشتر
هادی فقیه علی آبادی - استادیار دانشگاه جامع امام حسین
داوود سلیمانی - دانشگاه عالی دفاع ملی

این پژوهش با هدف شناسایی و استخراج آسیبهای نظام کارگزاری حج به صورت کاربردی تدوین شده است. برای گردآوری داده­ها از روش مصاحبه عمیق و به منظور تجزیه و تحلیل  داده­ها نیز از راهبرد تحلیل محتوا بهره برده شد. جامعه آماری پژوهش، مسئولان عالی، خبرگان و صاحبنظران حوزه حج و زیارت هستند که با توجه به اصل اشباع نظری داده­ها با 30 نفر از ایشان به عنوان مشارکت کننده مصاحبه صورت گرفت. نتیجه بررسی داده­ها به شناسایی 43 آسیب منجر شد. بر این اساس اطلاع­رسانی نامناسب به زائران و آگاهی زائر نسبت به حقوق خود و سازمان با 99/2 درصد و ضعف نظارت راهبردی با 8/2 درصد فراوانی، دارای بیشترین تاکید در آسیبهای محتوایی، استانداردسازی نامطلوب خدمات و فعالیتهای نظام با 27/3 درصد و نداشتن ثبات لازم در سیاستهای حاکم بر نظام کارگزاری با 18/3 درصد فراوانی، دارای بیشترین تاکید در آسیبهای ساختاری، هم­چنین نبود دیپلماسی مطلوب حج و زیارت با 96/1 درصد و وجود تعارض بین سیاستهای کشور سعودی با سیاستهای جمهوری اسلامی با 78/1 درصد فراوانی، مورد تاکیدترین آسیبهای محیطی مشخص شده است.

واکاوی برگزاری آسیب حج, نظام کارگزاری در حج, نظریه های کارگزاری در حج, حج و زیارت جمهوری اسلامی ایران