منصوره سلیمانی فرد - دانشجوی دکتری مهندسی علوم و صنایع غذایی شیمی مواد غذایی، مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان، خرم آباد
محمدحسین قارونی - استادیار بهداشت صنایع غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
روح اله حیدری - استادیار مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان، خرم آباد
اصغر سپه وند - استادیار مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی لرستان، خرم آباد

بیان مساله: مزاج شناسی مهمترین بخش در فهم طب سنتی ایران و طب اسلامی است. در طب سنتی، مزاج افراد و طبیعت مواد غذایی به سرد، گرم و معتدل تقسیم شده است تا افراد با توجه به مزاج خود و طبع موادغذایی بتوانند برنامه ی غذایی سالمی داشته باشند . معادل عنصر در طبیعت، خلط در بدن انسان است و بالطبع انسان ها دارای مزاج های گوناگونی خواهند بود . وجود هر چهار خلط برای سلامتی انسان ضروری است. در اشخاص در هنگام تعادل، بسته با غالب بودن خلط، افراد دارای مزاج دموی، بلغمی، سوداوی و یا صفراوی خواهد بود . کمبود و یا فزونی هر یک از این اخلاط نسبت به حالت تعادلی بدن، باعث سوء مزاج یا غلبه اخلاط می گردد. هدف تحقیق: با توجه به تناسب مزاج و تغذیه با فصول، اقلیم، شغل و سن افراد، و همچنین توجیه پذیری بیماری ها، پدیده ها و غذاها در نظام طبایع و امزجه؛ از دیدگاه طب سنتی، مقاله حاضر کوشیده است که علاوه بر معرفی امزجه و ویژگی های انواع مواد غذایی متناسب با آنها، به تاثیر فصول و سنین عمر بر مزاج افراد بپردازد. روش و چگونگی انجام تحقیق: این مقاله، نوعی مقاله مروری سیستماتیک می باشد که مطابق با آخرین یافته ها، همگام و همسو با مراجع و نشریات معتبر علمی، پایگاه های اطلاعاتی و کتب منتشره گردآوری شده است. یافته ها و نتیجه گیری: بر مبنای تحقیق حاضر، می توان ضرورت ها و تدابیر بهداشتی خاص مزاج ها را شناخت و با عمل به آنها مشکلات این دوران را به حداقل رساند . همچنین مشکلات مربوطه را با تدبیر صحیح، به حداقل رساند و با حفظ تفاوت های فردی، می توان شرایط مطلوبی را برای تغذیه و سلامت افراد ایجاد نمود.

تغذیه، طب سنتی، ارکان و امزجه