سپیده جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوشیمی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان
سیده رحمانه اطیابی - کارشناس ارشد میکروبیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان
ساجده باهنر - دانشجوی کارشناسی ژنتیک، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان
محمد ربانی خوراسگانی - دکتری میکروب شناسی، دانشیار بخش میکروب گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان

بیان مساله و اهداف: عدم مصرف غذای سالم باعث شده است که خطر ابتلاء به بیماری های بدخیم از جمله سرطان، به طور چشمگیری بالا رفته و نه تنها حوزه ی سلامت، بلکه بر چرخه ی فعالیت و اقتصاد نیز اثرات سوء بگذارد. هدف از این پژوهش بررسی خواص عسل برگرفته از سوره ی مبارکه ی نحل در قرآن کریم بود. اگرچه زنبورعسل حشره ای کوچک با توان تولید محصولات شگفت انگیز از جمله عسل و ژل رویال، همچنین، خواص بی نظیر در جلوگیری و درمان امراض، سال ها مورد توجه پژوهشگران علوم زیستی و غذایی بوده است و لیکن نقش پژوهش در حوزه ی بیوانفورماتیک می تواند باعث افزایش مصرف در سبد غذایی خانوار گردد. روش و چگونگی انجام پژوهش: مطالعه ی خواص عسل و ژل رویال بر حوزه ی سلامت توسط نرم افزار AutoDock 4.2.4 بر اساس ساختار سه بعدی با توجه به نقش و اثر آنها با بررسی تعدادی از پروتئین های دخیل در مسیر پیام دهی سرطان محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت؛ بدین صورت که میانکنش مولکولی و قدرت اتصال ترکیبات موجود در عسل شامل Apigenin و Luteolin بر روی گیرنده ی (IGF1-R) Insulin-like growth factor1 ، همچنین Ellagic acid ، Kaempferol ، Caffeic acid و Quercetin به ترتیب بر روی پروتئین های ، Vascular Endothelial Growth Factor Receptor(VEGFR) ، آنزیم Ribosomal protein S4 kinase (RSK2) ، Tyrosine-protein kinase Fyn ، آنتی آپاپتوز BCl-2 مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژل رویال نیز با 4 ترکیب، 11-hydroxydecanoic acid 11 ، -hydroxy-trans-2-decenoic acid 24 ، -methylenecholesterol و trans-2-decenoic acid بر روی گیرنده ی استروژن آلفا مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها و نتیجه گیری: در این پژوهش، پس از معرفی عسل و ژل رویال و ارائهی خواص ضد میکروبی، آنتى اکسیدانی و پیشگیری کننده از بدخیمی ها به ویژه سرطان، به بررسی نحوه ی عملکرد هر یک از آنها در مسیرهای مختلف پیام دهی سلول، مهار سرطان و فرآیند آپاپتوز پرداخته شد. سپس انرژی اتصال و قدرت مهاری آنها محاسبه گردید. ترکیبات Apigenin ، Luteolin ، Ellagic Acid ، Kaempferol و Caffeic acid به ترتیب با انرژی های اتصال (4.35-، 3.88-، 5.26-، 6.21- و 2.57- Kcal/mol) به پروتئین های IGF1- ، VEGFR ، RSK2 و Fyn متصل شدند. با بررسی 4 ترکیب ذکر شده در ژل رویال، 24- Methylenecholesterol با قوی ترین قدرت اتصال ( 3.23Kcal/mol- ) و احتمالا خاصیت ضد توموری به گیرنده ی استروژن متصل شد. به کارگیری هر چه بیشتر ترکیبات تایید شده در حوزه ی بیوانفورماتیک به صورت کاربردی و بررسی خواص آن در آزمایشگاه، می تواند گامی نوین در حوزه ی درمان و سلامت باشد.

عسل، ژل رویال، سرطان، بیوانفورماتیک، تعامل قرآن و زیست شناسی