فاطمه اعرابی جشوقانی - دانشجوی دکتری بیوشیمی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان
مهران میراولیایی - دانشیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان

بیان مسئله: از هزاران سال پیش تاکنون، عسل توسط انسان به عنوان یک ماده مغذی به عنوان غذا و همچنین برای اهداف خاص درمانی مورد استفاده قرار گرفته است. عسل یک محلول آبی غنی از شکر حاوی تعدادی متابولیت ثانویه از جمله فلاونوئیدها است. ویژگی های آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی عسل عمدتا از طریق فلاونوئیدهای موجود در آن به روش های گوناگونی بروز پیدا می کند. یکی از این روش ها، مهار مستقیم آنزیم های تولیدکننده آنیون سوپراکسید مانند سیکلواکسیژناز است. سیکلواکسیژناز (COX) کاتالیز سنتز پروستاگلاندین E2 و تشکیل ترکیبات فعال اکسیژن (ROS) را برعهده دارد، که یک مرحله اساسی در تشکیل تومور و پیشرفت مراحل آن و همچنین توسعه پاسخ های التهابی، محسوب می شود هدف پژوهش: مهار آنزیم COX توسط فلاونوئیدهای موجود در عسل می تواند در درمان طیف وسیعی از سرطان ها و بیماری های التهابی سودمند باشد. مهارکننده های شیمیایی موجود برای COX از خود سمیت و عوارض جانبی نشان می دهند . بنابراین شناسایی و توسعه ترکیبات طبیعی به عنوان مهارکننده های بالقوه COX همچون عسل می تواند از بروز این عوارض جلوگیری کند. هدف از این مطالعه بررسی اتصال مولکولی 12 فلاونوئید موجود در عسل به عنوان مهارکننده COX-2 با خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی است. روش و چگونگی انجام پژوهش: با استفاده از ساختارهای سه بعدی آنزیم و ترکیبات فلاونوئیدی اتصال مولکولی آنها علیه COX-2 به کمک نرم افزار Autodock4.2.6 مطالعه شد و نتایج از نظر صورت بندی و انرژی اتصال بررسی شد. یافته ها و نتیجه گیری: مطالعات داکینگ مولکولی نشان داد که تمامی این ترکیبات از انرژی اتصال و الگوی مهاری قابل قبولی علیه پروتئین هدف برخوردار هستند که قابل رقابت با مهارکننده های شیمایی COX می باشد. این مطالعه محاسباتی دیدگاه نوینی در شناخت خواص درمانی عسل پیشرو محققان قرار می دهد که نیازمند مطالعات بیشتر محاسباتی و آزمایشگاهی برای توسعه این مهارکننده های بالقوه طبیعی است.

عسل، فلاونوئید، داکینگ مولکولی، سیکلواکسیژناز، آنتی اکسیدان