معصومه محمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
ستار قادر - استادیار، گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مریم کلانتری - عضو هیئت علمی بخش شیمی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان

امروزه کمبود منابع اولیه باعث شده است تا بازیابی بسیاری از مواد زائد از منابع ثانویه مانند پسماندهای حاصل ازکارخانجات تولید روی کشور توجه زیادی را به خود جلب کنند. یکی از این پسماندها فیلتر کیک روی میباشد که حاوی فلزات با ارزشی همچون نیکل است. نیکل یکی از فلزات گرانبها است و به دلیل کمبود آن در ایران اهمیت زیادی دارد. دراین مطالعه، جداسازی نیکل از فیلترکیک روی توسط فرایند استخراج با حلال انجام شده است. استخراج با حلال فرایندی تعادلی است که برای تغلیظ و بالا بردن خلوص محلول رقیق حاصل از لیچینگ به کار میرود. در استخراج با حلال تفاوت دانسیته بین دو فاز و تفاوت برهمکنش بین مولکولی حلال و حل شونده مهمترین عامل جداسازی است. نیکل موجود در فیلتر کیک روی از انحلال در اسید نیتریک توسط فرآیند لیچینگ حاصل شده است که فاز آبی را تشکیل میدهد. فاز آلی حاوی D2EHPA رقیق شده در کروزن می باشد. غلظت حلال آلی و pH تعادلی به عنوان پارامترهای موثر در آزمایش ها در نظر گرفته شدند. میزان استخراج نیکل با افزایش غلظت و pH تعادلی افزایش می یابد. بیشترین مقدار انیکل استخراج شده در شرایط بهینه 93,4 درصد میباشد. همچنین نسبت فاز آبی به آلی یک، دمای 25 درجه سانتیگراد و سرعت همزن 600 دور بر دقیقه در طول آزمایشها در نظر گرفته شد.

لیچینگ، استخراج با حلال، نیکل، اسید نیتریک، D2EHPA