الهه آل ابراهیم دهکردی - کارشناس ارشد گیاهان دارویی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
محمود رفیعیان کوپایی - مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
بهنام زمانزاد - گروه میکروب شناسی و ایمنی شناسی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
فاطمه دریس - گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران

حفره دهان دارای سطوح مختلفی است که هر کدام محیطی مناسب برای رشد و تکثیر باکتری ها می باشد. حضور باکتری ها در دهان به راحتی منجر به ایجاد پلاک دندانی بر روی بافت های سخت و نرم دهان می گردد. این پلاک دندانی از باکتری های گرم منفی بی هوازی و پاتوژن های فرصت طلب حفره دهانی تشکیل شده است. علاوه بر توانایی تشکیل بیوفیلم ها، سنتز مواد سمی یکی از مهمترین ویژگی های باکتری های پاتوژن دندان می باشد. گیاهان دارویی و ترکیبات ثانویه آن ها نقش محافظتی مهمی در برابر پاتوژن های گوناگون دارند و استفاده از آن ها به عنوان مواد طبیعی با خطر کمتر از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های باکتریایی و سایر بیماری ها بسیار ضروری است. این مطالعه با هدف اثر استفاده از عصاره گیاه گزنه (Urtica dioica L.) بر سه باکتری عامل پوسیدگی دندان انجام شده است. در این پژوهش اثرات ضد میکروبی با روش براث میکرودایلوشن بررسی و مقادیر MIC و MBC تعیین مقدار شد. در ادامه پژوهش، اثر غلظت های مختلف عصاره بر رشد باکتری های استرپتوکوکوس پیوژنز، استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوکوس سالیواریس با روش دیسک دیفیوژن مورد آزمون قرار گرفت. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد عصاره گیاه گزنه در هر دو روش براث میکرودایلوشن و دیسک دیفیوژن اثر مهار کنندگی و کشندگی بر روی سه باکتری مورد بررسی داشته است. در روش دیسک دیفیوژن بیشترین اثر بازدارندگی عصاره بر روی استرپتوکوکوس پیوژنز در غلظت 75 با قطر هاله عدم رشد 0/10± 6/90 میلی متر مشاهده شد.

گیاه گزنه، باکتری، پوسیدگی دندان، شرایط آزمایشگاهی