سیدمجتبی پایه دار - دانشجو کارشناسی ارشد، گروه علوم ورزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
حسن نقی زاده - استادیار، گروه علوم ورزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
انسیه السادات فقیه زاده - دانشجوکارشناسی ارشد، گروه علوم ورزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه اردکان ،اردکان ،ایران

زمینه و هدف: کم تحرکی و متعاقب آن افزایش وزن نامطلوب و رشد چاقی زمینهساز شکلگیری سندروم متابولیک و عوامل خطرزای قلبی و عروقی است. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین شاخص های ترکیب بدنی، بیومارکرهای خطرزای قلبی- عروقی و حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه در مردان کم تحرک دارای اضافه وزن و چاق بود.روش شناسی: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد که به شکل میدانی-آزمایشگاهی انجام گرفت. بدین منظور تعداد 83 نفر مرد با میانگین سنی 40/37 ± 5/64) سال)، قد 175/41 ± 3/60) سانتیمتر)، وزن 89/11 ± 4/32) کیلوگرم)و شاخص توده بدن 29/12 ± 3/17) کیلوگرم بر مترمربع)، که معیارهای ورود به تحقیق را دارا بودند از جامعه آماری هدف(مردان داوطلب دارای اضافه وزن و چاق) از طریق نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نمونه های تحقیق با آگاهی و رضایت کامل فرم شرکت در تحقیق را امضا نمودند. شاخصهای ترکیب بدنی (وزن بدن، درصد چربی بدن، شاخص توده بدن، دور کمر به باسن)، بیومارکرهای خطرزای قلبی- عروقی (مولکولهای چسبان سلولی) و حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه در یک مرحله با استفاده از ابزارها و روشهای آزمایشگاهی معتبر اندازهگیری شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری کلموگروف-اسمیرنف، و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنیداری α=0/05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که بین مولکولهای چسبان سلولی ICAM-1) و (VCAM-1 با شاخصهای ترکیب بدنی (وزن بدن، درصد چربی بدن، شاخص توده بدن، دور کمر به باسن) ارتباط مثبت معنی دار وجود داشت .(p<0/05) اما، بین ICAM-1 و VCAM-1 با حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه ارتباط معکوس معنی دار مشاهده شد .(p<0/05) همچنین بین شاخصهای ترکیب بدنی (وزن بدن، درصد چربی بدن، شاخص توده بدن، دور کمر به باسن) با حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه ارتباط معکوس معنی دار مشاهده شد .(p<0/05)نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصله میتوان بیان داشت که کم تحرکی و بدنبال آن وزن اضافه نامطلوب و چاقی با افزایش نامطلوب هم سطوح سرمی مولکولهای چسبان سلولی ICAM-1) و (VCAM-1 و هم شاخصهای ترکیب بدنی (وزن بدن، درصد چربی بدن، شاخص توده بدن، دور کمر به باسن) و کاهش حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه همراه است. بنابراین توصیه می گردد افراد دارای اضافه وزن و چاق نسبت به کاهش وزن نامطلوب خود از طریق برنامه های فعالیت بدنی اقدام کنند.

مولکولهای چسبان سلولی، ترکیب بدنی، حداکثر اکسیژن مصرفی بیشینه، اضافه وزن و چاقی.