مجید رستمی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر
محدثه نوروزی - دانشجوی کارشناسی ارشد تولید محصولات گلخانهای، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر

کاشت و تولید محصولات گلخانه ای در سال های اخیر مورد استقبال فراوانی قرار گرفته و در کشورهایی که با محدودیت آب کشاورزی مواجه اند، می تواند به عنوان یکی از موثرترین راهها برای مصرف بهینه آب کشاورزی باشد. پرورش گیاهان در شرایط گلخانه به دلیل مزایای متعدد، نظیر کنترل تغذیه گیاه، کاهش بروز آفات و بیماری ها موجب افزایش رشد، عملکرد و کیفیت محصول نسبت به کشت مزرعه ای می شود. با رشد جمعیت و افزایش فعالیتهای صنعتی در دو قرن اخیر هر روزه مقادیر قابل توجهی گازهای دی اکسیدکربن، متان ، کلرو فلوروکربن ، اکسیدهای نیترو و غیره به موجودی گازهای طبیعی در جو اضافه میشود و تغییر کلی گازهای گلخانه ای در جو، موجب افزایش یا کاهش تشعشعات ورودی کره زمین خواهد شد. یکی از مهمترین گازهای گلخانه ای که توسط انسان به جو رها می شود، دی اکسیدکربن است افزایش دی اکسیدکربن به میزان زیادی بر بهره دهی جهانی بخش کشاورزی اثر می گذارد. یکی از عوامل مهمی که در کشت گلخانه ای مورد بررسی قرار می گیرد افزایش و یا کاهش غلظت دی اکسیدکربن است. آنچه مسلم است واکنش متفاوت گیاهان در شرایط تغییر غلظت دی اکسیدکربن است. هر چند دیدگاه کلی نسبت به افزایش دی اکسید کربن منفی است با این وجود نتایج پژوهش های متعدد نشان داده است که استفاده کنترل شده و علمی از این گاز در محیطهای کنترل شده همچون گلخانه ها می تواند منجر به افزایش بهره وری اقتصادی و بهبود کارایی مصرف نهاده ها شود. در مقاله حاضر به برخی از مهمترین اثرات مثبت و کاربردهای این گاز اشاره شده است.

تغذیه گیاه، رشد، دی اکسید کربن، کیفیت، گیاهان گلخانه ای، محیط کنترل شده