زهرا اسداللهی - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع، پردیس دانشکدههای فنی، دانشکده صنایع، دانشگاه تهران
حامد شکوری گنجوی - دانشیار دانشکده صنایع، پردیس دانشکدههای فنی، دانشگاه تهران
حسین راغفر - دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه الزهرا

صنعت پوشاک را در دنیا به عنوان موتور محرکهی توسعه ذکر میکنند و دولتهای کشورهای در حال توسعه همواره از این صنعت حمایت میکنند. اما در ایران این صنعت شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده است و در سالهای اخیر نیز تولیدکنندگان شاهد از دست دادن سهم بازار خود بودهاند. فعالان این صنعت مشکلات بسیاری را برای آن برمی شمارند و بیشتر کالای تولیدشده ی داخلی را از لحاظ قیمت و کیفیت با رقیبان خود قابل رقابت نمیدانند. این مقاله به بررسی اثر عوامل ساختاری، پیامدهای جهانی سازی صنعت پوشاک و عدم همراهی صنعت پوشاک ایران با این تغییر پارادایم، و بعضی از سیاستهای دولتها، در قسمت تولید و واردات پرداخته است. از مهمترین شاخصه های ساختاری در نظر گرفته شده در مقاله ی حاضر، میتوان به واحدهای خرد و کوچک و مستقلی اشاره کرد که ارتباطهای عمودی و افقی بین آنها و تولیدکنندگان بزرگ و صاحبان برند و خرده فروشان، نادر است. با وجود این شرایط نقش نرخ ارز و تعرفه نیز در میزان تولید و واردات بحث و کنکاش شده است. برای مدلسازی از ابزار شبیه سازی سیستمی بهره برده ایم. این روش، باقابلیت بررسی ارتباط بین متغیرها، تاخیرها وروابط غیرخطی ابزاری قدرتمند را در اختیار ما قرار میدهد. نتایج مدل نشان میدهد بدون تغییر ساختار و حضور در بازار جهانی افزایش نرخ ارز، واردات را کاهش میدهد اما تولید داخلی و اشتغال هم به سبب افزایش هزینه ها و کم شدن تقاضا، کاهش مییابد. اما پرداخت تعرفه ها توسط واردکننده تا جایی که حتی کیفیت و تنوع محصول داخلی 40 درصد کاهش یابد، سهم تولیدکننده داخلی را از بازار داخل افزایش میدهد اما اورا از حضور در بازار جهانی محروم میکند..

ساختار صنعت پوشاک، مدلسازی سیستمی، واردات پوشاک، تعرفه پوشاک، نرخ ارز