حسن ناصح - عضو هیات علمی پژوهشگاه هوافضا

هدف از ارائه این مقاله، آشنایی با فاز توسعه فناوری (مدرن­سازی یا مدیریت فناوری) در سامانه­های فضایی و بررسی روند توسعه سامانه پیشرانش سوخت مایع در حامل­های فضایی است. برای این منظور، ضمن معرفی انواع فناوری­ها در دو حوزه سامانه­های پیشرانش و حامل های فضایی، روند توسعه سامانه­های پیشرانش و اهداف آن نیز ارائه می­شود. در این بررسی، روند اکتساب و توسعه فناوری در تمامی سامانه­های پیشرانش سوخت مایع، به گونه ای است که از فناوری سوخت کروسین و اکسیدکننده اسیدنیتریک شروع می­شود و با طی گام هایی از جمله اکتساب فناوری سوخت­های هیدرازینی (دی متیل هیدرازین نامتقارن) و اکسیدکننده تتراکسید نیتروژن، حرکت به سمت سوخت کروسین و اکسیژن مایع، سرانجام به هیدروژن مایع و اکسیژن مایع می رسد. دلیل این سیر تحول فناوری­ها را می­توان در افزایش کارآیی (از نظر افزایش عمر،  قابلیت اطمینان، به کارگیری محفظه­های رانش ارزان ­قیمت و کاهش تعداد مولفه­های پیشرانش در حامل­های فضایی یک بار مصرف) و کاهش هزینه (در دو رویکرد توسعه حامل­های فضایی یک بار مصرف و چند بار مصرف) یافت.

توسعه فناوری, سامانه پیشرانش, حامل فضایی