سنجش رابطه بین عناصر کالبدی و سرمایه اجتماعی در بازآفرینی شهری نمونه موردی محله صبیون دزفول

در اثر تحولات شهری در قرن اخیر بافت تاریخی شهرها دچار تغییرات عمده ای شده است به گونه ای که ساختار جدید شهر و خیابان کشی های اخیر برای رسیدن به طرحی نو و مطابق با دنیای امروز، پیوند خود را با ساختار بافت قدیم بر هم زده است که این امر موجب ضعیف شدن بعد اجتماعی ارتباطات میان محلات جدید و قدیم و همچنین ناکارامد شدن قسمتهایی از بافت کهن شده است. محله صبیون یکی از محله های جنوبی در بافت تاریخی شهر دزفول می باشد که دارای بافتی منسجم و در هم تنیده با عناصر شاخص مذهبی و اجتماعی است. بر اساس مشاهدات، گفتگو و مصاحبه های شفاهی صورت گرفته در محله، طی چند سال اخیر بیشتر اهالی اصیل محله مهاجرت کرده اند که از عمده دلایل آن می توان به ضعف در زیرساخت ها و فرسودگی نسبی کالبدی و عملکردی در محله اشاره کرد. بر اساس ضرورت موضوع پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای-کاربردی به بررسی موضوع در شهر دزفول اقدام نموده است. از نظر روش شناسی به صورت ترکیبی از روشهای توصیفی- تحلیلی میدانی - کتابخانه ای می باشد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS EXCEL GRAFER Mini Tab و ARC GIS استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده است که میان مولفه های سرمایه اجتماعی و کیفیت های محیطی-کالبدی رابطه رفت و برگشتی وجود دارد؛ با بهبود کیفیت های محیطی - کالبدی، حضور در فضاهای همگانی افزایش می یابد، با افزایش حضور در فضاهای همگانی، تعاملات اجتماعی و به تبع آن اعتماد بین افراد افزایش می یابد که موجب تقویت سرمایه اجتماعی میشود. با استفاده از مولفه های سرمایه اجتماعی اعتماد، مشارکت و شبکه های اجتماعی) می توان در راستای ارتقای کیفیت های محیطی - کالبدی اقدام نمود و به بازآفرینی شهری دست یافت.

Keywords:

کالبد , سرمایه اجتماعی , بافت فرسوده , دزفول.