راهله احمدپور - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران
سعیدرضا حسین زاده - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران

کود کمپوست به سبب دارا بودن مواد مغذی فراوان، ظرفیت نگه­داری آب بالا، تنظیم کننده­های رشد گیاهی و وجود ریزجانداران مفید می­تواند خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک را بهبود و تاثیر مطلوب بر رشد و نمو گیاهان داشته باشد. به این منظور آزمایشی با هدف بررسی تاثیر کود کمپوست بر شاخص­های مورفوفیزیولوژیکی گیاه عدس تحت تنش کمبود آب به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در محیط باز در دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان به اجراء درآمد. تیمارهای آزمایش شامل 5 سطح اختلاط کمپوست و خاک (با نسبت­های وزنی 100:0، 95:5، 85:15، 75:25 و 65:35) و 3 سطح تنش آبی شامل بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید (به ترتیب آبیاری در سطح 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) بود. نتایج نشان داد که بین سطوح مختلف کمپوست و تنش ­آبی در تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنی­داری وجود داشت. مقایسه میانگین­ها نشان داد که در شرایط بدون تنش و تنش ملایم، استفاده از مخلوط کمپوست و خاک در سطوح 25 و 35 درصد وزنی منجر به افزایش معنی­دار ارتفاع بوته، سطح برگ، تعداد برگ، وزن خشک ریشه، سطح ریشه، کلروفیل a و نسبت کلروفیل a/b در مقایسه با سطوح شاهد شد. در شرایط تنش شدید، کاربرد کمپوست در سطح 35 درصد وزنی منجر به افزایش معنی­دار تعداد برگ، سطح برگ، طول ریشه و میزان کلروفیل a گشت. لذا استفاده از مخلوط کود ­کمپوست و خاک به­خصوص با نسبت 65:35 به منظور بهبود خصوصیات مورفوفیزیولوژیک و عملکردی گیاه عدس در شرایط تنش آبی ملایم (یا شدید) توصیه می­شود.

اجزای عملکرد, تنش خشکی, خصوصیات ریشه, سطح برگ, محتوای کلروفیل