بازآفرینی شهری عناصر ارزشمند بافت های تاریخی با تاکید بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و ظرفیت های گردشگری فرهنگی

بافت تاریخی، مکانی ارزشمند از دیدگاه میراث فرهنگی است که ارزشهای معماری، زیبایی شناسانه، تاریخی، اجتماعی و نمادین دارد. بافت فشرده ی هسته ی مرکزی شهرهای تاریخی همراه با تمرکز فعالیت ها، مشاغل، گروه های مختلف سنی، محدوده ای با عملکرد چندگانه با موقعیتی خاص را ایجاد میکند. این هسته های تاریخی زمانی در اوج سرزندگی قرار داشتند اما در سال های اخیر به علت عدم رسیدگی، با فرایند رو به اضمحلال ساختار کالبدی، اجتماعی و فرهنگی و از دست دادن ساکنان اصیل خود و همچنین نزول کیفیت های عرصه ی عمومی شهری روبه رو است. کیفیت این فضاها معیاری برای سنجش میزان مطلوبیت شهرهاست، همچنین هر شهری با توجه به پیشنیه ی تاریخی خود پتانسیل گردشگری و فرهنگی خاصی را به ساکنان و گردشگران ارائه می کند. از این رو توجه به بافت های تاریخی و قدیمی و رفع ناپایداری های آن با رویکردهای مرمت موجب ارتقاء کیفی محیط می شود. مسئله ی بازآفرینی عناصر ارزشمند بافت های تاریخی امری فرآیندی و چند بعدی است، بازآفرینی به عنوان رویکردی متاخر در حوزه مرمت و حفاظت شهری به صورت فعالیتی یکپارچه و همه جانبه نگر در مواجه با چالش ها به رفع مشکلات بافت های مذکور می پردازد. بازآفرینی عناصر تاریخی موجود در بافت با توجه به پیشینه ی بافت و وجود عناصر ارزشمند تاریخی و فرهنگی می تواند زمینه جذب گردشگر فرهنگی را فراهم آورد. بدین ترتیب می توان از بازآفرینی به عنوان کتالیزور و محرک فرآیند در راستای ارتقای کیفیت فضای شهری، جذب گردشگر فرهنگی، رشد اقتصادی و توسعه ی پایدار بهره برد. روش انجام پژوهش تحلیلی توصیفی بوده که اطلاعات آن از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و برداشت های میدانی گردآوردی شده است. پژوهش پیش رو تلاش می کند تا با بررسی مولفه های موثر بر کیفیت محیط به بازآفرینی شهری عناصر ارزشمند بافت تاریخی و ارتقاء کیفیت ها محیطی و بهره گیری هرچه بیشتر از پتانسیل های فرهنگی و تاریخی بافت بپردازد. در پایان با تاکید بر معیارهای مورد بررسی در پژوهش راهکارهایی به منظور وصول به اهداف فوق، ارائه می نماید.

Keywords:

بازآفرینی شهری , کیفیت فضای شهری , بافت مرکزی شهری تاریخی , گردشگری فرهنگی