سمیرا مکتبیان - کارشناس ارشد رشته طراحی پارچه و لباس، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، مدرس آموزشکده فنی دخترانه بجنورد، مدرس دانشگاه دولتی بجنورد، ایران

بدون شک بعد از خوراک، لباس یکی از ضروریات برای ادامه زندگی است. گذشته از ایجاد حجب و حیا پوشاک به عنوان عنصری فرهنگی، مذهبی، اجتماعی می باشد. از این رو برای تحقیق و بررسی در زمینه های مختلف اجتماعی، فرهنگی و تاریخی یک جامعه باید توجه بیشتری به تحول و دگرگونی پوشاک آن داشت. چرا که پوشیدگی و حجاب بانوان تضمین کننده سلامت یک جامعه محسوب می شود. به همین دلیل پوشش و حجاب بانوان از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله سیر تحول لباس زنان و مردان در ادوار مختلف قاجار را با روش کیفی بر اساس یافته های حاصله از بررسی اطلاعات با توجه به تصاویر، نقاشی ها و کتب، مقالات و منابع معتبر موجود انجام شده است. در نتیجه می توان گفت: برخورد و تماس با دنیای غرب از عوامل مهم اثرگذار در تغییر پوشاک زنان و مردان دوره های مختلف قاجار بوده است. به این ترتیب، تحول در پوشاک ایران در دوره مذکور، در نتیجه برخورد و تماس با دنیای غرب و تحت تاثیر جریان تجددخواهی و روند نوسازی در دوره قاجار و پهلوی که با درکی نادرست و مغشوش از جریان مدرنیته در غرب همراه بود، آغاز شد و در نهایت به یک سلسله همنشینی های غیر عادی و تناقض آمیز در دوره های بعدی منجر گردید.

پوشاک زنان، پوشاک مردان، ادوار مختلف قاجار، ایران