علی بصیری نیا - استادیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان

یکی از شاخه های جامعه شناسی که روابط بین تفکر ،جامعه و مناسبات انواع زندگی اجتماعی با دانش ها و شناخت ها را مورد مطالعه قرار می دهد جامعه شناسی معرفت است اگرچه این امر در اسلام و قرآن چندین هزار سال قبل مدنظر بوده است اما به عنوان یک شاخه ی مجزا و قابل بررسی از قرن نوزدهم در اروپا ریشه گرفته است،از نگاه دانشمندان غرب موضوع رفتار انسانها از بستر فرایند اجتماعی و اندیشه های خاص اجتماعی تحلیل و تبیین می شود، و درعلم مدیریت سازمان ها ، گروه ها و احزاب بطور کلی نقش بسزایی در فهم اجتماعی آنان دارند. موضوع تعین در جامعه شناسی معرفت برای درک و فهم رفتار انسان، دارای اهمیت کلیدی است. اشارات متعدد قرآن کریم به تامل در اقوام و سرگذشت پیشینیان موضوع جمعی و گروهی برای انسان ها عبرت آموزی و فهم یا تعین جامعه شناختی دارد. از آنجائیکه در کشور ما زیاد به این شاخه جامعه شناسی گرداخته نشده است لذا این پژوهش با رویکرد تحلیلی – توصیفی با مراجعه به منابع مکتوب و کتابخانه ای و تحلیل محتوا سعی دارد تا برای رسیدن به یک نظر جامع در این باره ابتدا از منظر اندیشمندان مطرح غرب و سپس مقایسه با نظریات مرحوم شهید مرتضی مطهری و تطبیق شریعت قرآن کریم استفاده نماید.

تعین – جامعه شناسی معرفت ، رفتارکارگزار, قرآن کریم