وحید چناری - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
روح اله سهرابی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مرکز مهران

امروزه تعیین کارایی یک موسسه وسازمان و مقایسه آن با کارایی دیگر موسسات و سازمانهای مشابه میتواند راهگشای مدیران و برنامهریزان این موسسات و سازمانها برای نیل به اهداف از پیش تعیین شده باشد. درواقع بوسیله مشخص کردن کارایی این واحدهای همگن میتوان نقاط قوت و ضعف یک بنگاه را نسبت به سایر بنگاه های مشابه شناخت و در جهت رفع نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت آنها گام برداشت. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی کارایی بورسهای منطقه ای کشور درسال 1394 و مشخص کردن بورس های منطقه ای کارا و ناکارا میباشد. برای این منظور، از روش نهاده گرا در دو شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس استفاده شد. نتایج نشان میدهد که در روش CCR (فرض بازده ثابت به مقیاس) واحدهای سیستان وبلوچستان (بیست ویکم)، کرمانشاه (بیستم) و اردبیل (نوزدهم) کمترین کارایی شدند. واحدهای زنجان با یازده بار، آذربایجان غربی با هشت بار و اصفهان با شش بار مرجع شدن، بیشترین دفعات به عنوان واحد مرجع برای ساخت واحدهای مجازی مورد استفاده قرارگرفتند. درمدل BCC (فرض بازده متغییر نسبت به مقیاس) شانزده واحد برروی مرز کارایی قرارگرفتند و دارای کارایی یک شده و پنج واحد نیز به عنوان واحدهای ناکارا شناسایی شدند. واحدهای کیش، اصفهان وزنجان دارای بالاترین کارایی درمدل BCC میباشند. سه واحد فارس (بیست ویکم)، آذربایجان شرقی (بیستم) و خوزستان (نوزدهم) دارای کمترین کارایی شدند. واحد زنجان چهاربار و واحد اصفهان سه بار به عنوان واحد مرجع برای ساخت واحدهای مجازی مورد استفاده قرار گرفته اند که بالاترین دفعات درمیان واحدهای کارا می باشد. لذا پیشنهاد میشود، که به بازارهای بورس که دارای کارایی بالاتری میباشند توجه بیشتری شده و همچنین در مورد علت کم بودن کارایی در بورس اوراق بهادار بعضی از استانها، بررسی های لازم صورت گیرد.

بورس منطقه ای، کارایی، بازده به مقیاس، تحلیل پوششی داده ها (DEA)