یاسر موهبتی - دکترای علوم اقتصاد ، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تهران

منظور از اقتصاد سیاه آن است که امروزه به علت ممنوع بودن انجام برخی از فعالیت های اقتصادی، بر اساس قوانین و مقررات جاری کشور و نیز به علت خودداری از پرداخت مالیات با سایر عوارض و مخفی ماندن از برخی کنترل های دولتی، بخشی از عملکرد عمومی اقتصاد کشورها به عمد از دید ماموران و واحدهای جمع آوری آمار و اطلاعات پنهان نگه داشته می شوند، این گروه از فعالیت های اقتصادی را اقتصاد سیاه می نامند. در واقع آنچه که موجب مخفی نگه داشتن این قبیل فعالیت های اقتصادی می شود و به نظر می رسد ملاک اصلی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد، غیرقانونی بودن فعالیت است، خواه اینکه اصل انجام آن فعالیت اقتصادی، بر اساس قوانین و مقررات جاری غیر قانونی باشد (مانند قاچاق مواد مخدر) یا اینکه علیرغم تطبیق فعالیت با قوانین، در اجرای آن، یک یا چند ضابطه مصوبه مراجع ذی ربط تعمله نادیده گرفته شود (مانند فرار از مالیات). در واقع، عنصر غیرقانونی بودن این فعالیت ها بود که موجب انتخاب مطالعه این حیطه از عملکرد اقتصادی کشور به عنوان موضوع این پژوهش شد، همین ویژگی منجر به آن شد که از میان اسامی متداول برای نامیدن این بخش از فعالیت های اقتصادی، نام اقتصاد سیاه ، برگزیده شود. در این پژوهش سعی بر آن است تا اوضاع اقتصاد سیاه در کشور ایران بطور کامل مورد تعریف و بحث و بررسی قرار گیرد و راهکارهای عملی در جهت موضوع نیز معرفی خواهند شد . امید است نتایج این پژوهش مورد استفاده سایر محققین قرار گیرد .

اقتصاد سیاه ، فرار از مالیات ، فعالیت های اقتصادی ، کنترل های دولتی