محمدرضا حمیدی زاده - دانشگاه شهیدبهشتی
محسن شفیعی نیک آبادی - دانشگاه سمنان
ریحانه نادری - دانشگاه سمنان

     واقعیت ها نشان می دهد که در همه جای دنیا سه عامل انسان، راه و خودرو نقش تعیین کننده ای در وقوع تلفات جاده ای دارند؛ اما درصد تاثیر آنها برای کشورهای مختلف متفاوت است. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل و متغیرهای اصلی تلفات جاده ای در ایران و سپس توسعه یک مدل شبیه سازی پویایی شناسی سیستم است. پویایی شناسی سیستم، روشی برای درک و تجزیه ­وتحلیل بهتر مسائل پیچیده، درهم تنیده، غیرخطی و پویا در سیستم های اجتماعی است که می تواند به طراحی ساختار و سیاست‎های جدیدی برای بهبود رفتار سیستم ها کمک کند. ازآنجاکه مسئله پیش بینی تصادفات و تلفات جاده ای، دربرگیرنده سیستم های پیچیده و متنوعی از جمله: انسان، راه و خودرو و بسیاری عوامل محیطی دیگر می شود، طراحی مدل شبیه سازی پویا برای درک روابط بین این سیستم ها در کشور ضروری به نظر می رسد که می تواند منجر به تکامل ارائه راه حل هایی پایدار برای تضمین ایمنی جاده ها شود. در این پژوهش از نرم ­افزار شبیه سازی ونسیم استفاده و داده های حمل و نقل، تصادفات، بزرگ­راه ها و نیروی پلیس از منابع دولتی جمع آوری شده است. مدل با توجه به سناریوهای تمامی راهبردهایی که برای بهبود وضعیت می توان ارائه داد شامل: سیاست بهبود امدادرسانی جاده ای، سیاست بهبود کیفیت خودرو و راه و سیاست افزایش حضور پلیس در جاده ها، توسعه داده شده است و بااستفاده از سوابق موجود از داده های واقعی تصادفات و تلفات، اعتباریابی شده است. براساس نتایج شبیه سازی، سیاست‎های اعمال­ شده در کوتاه مدت کاملا موثر واقع شده اند و عامل انسانی مهمترین عامل در وقوع تصادفات مشاهده شد.

تلفات جاده ای, پویایی شناسی سیستم, سیاست‎گذاری