ارزیابی خطر فرسایش آبی با استفاده از مدل ICONA (مطالعه موردی: حوزه آبخیز گرگانرود)

به منظور مدیریت موثر حفاظت از آب و خاک در حوزه های آبخیز ارزیابی خطرات ناشی از فرسایش در تعیین اولویت های حفاظتی منطقه حائز اهمیت می باشد. مطالعه ما بر روی حوزه آبخیز گرگانرود به منظور تهیه نقشه خطر فرسایش متمرکز شده است. برای رسیدن به این هدف از مدل فرسایشی ( Institute for the Conservation of the Nature ) ICONA ، RS و GIS استفاده شده است. این مدل سعی بر پهنه بندی خطر فرسایش با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و دورسنجی دارد. مدل در برآورد خطر فرسایش نیازمند چهار ورودی اصلی شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی و پوشش گیاهی بوده و دارای هفت مرحله است. مرحله اول تهیه نقشه شیب، مرحله دوم تهیه نقشه زمین شناسی (لیتولوژی)، مرحله سوم همپوشانی نقشه شیب و زمین شناسی که منجر به ایجاد نقشه فرسایش پذیری خاک می گردد، مرحله چهارم تهیه نقشه کاربری اراضی و مرحله پنجم نقشه پوشش گیاهی، مرحله ششم که حاصل همپوشانی نقشه کاربری و پوشش گیاهی است و تولید نقشه حفاظت خاک را بدنبال دارد و در مرحله هفتم، از همپوشانی نقشه فرسایش پذیری خاک و حفاظت خاک نقشه خطر فرسایش ICONA بدست می آید. نتایج نشان داد که 12 % منطقه مورد مطالعه از خطر فرسایش خیلی کم، 28 % خطر فرسایش کم، 21 % خطر فرسایش متوسط، 28 % خطر فرسایش زیاد و 8 % خطر فرسایش خیلی زیاد برخوردار است. نقشه خطر فرسایش می تواند به محققان و تصمیمگیران دستگاه های اجرایی در انجام موثر مدیریت آب و خاک یاری رساند. بنابراین مطلوب است فرسایش خاک در حوزه های آبخیز شناسایی شوند تا در برنامه ریزی ساختاری و روش های کاهش خطرات مورد استفاده قرار گیرند.

Keywords:

نقشه خطر فرسایش , گرگانرود , سامانه اطلاعات جغرافیایی , مدل ICON