مریم رجبی - کارشناسی ارشد گردشگری مذهبی، مشهد
علیرضا بیدخوری - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی خردگرایان مطهر، مشهد

گسترش تفکر مدرنیته در جامعه امروز تاثیر چشمگیری بر باورهای مردم گذاشته است. با نفوذ فرهنگ های وارداتی با کمرنگ شدن باورهای مذهبی و اعتقادات فرازمینی روبرو هستیم. معماری اسلامی نیز به عنوان یکی از هنرهای به یادگار مانده از دوران اوج و شکوه اسلام به تدریج به دست فراموشی سپرده می شود و بلندمرتبه سازی جایگزین آن می گردد. با توجه به اینکه استفاده از این هنر بالاخص در شهرهای زیارتی جزء الزامات معماری و شهرسازی محسوب می شود. در دنیای معاصر به دلیل اهمیتی که سودآوری در زندگی مردم پیدا کرده، تمایل افراد برای بلندمرتبه سازی بویژه در هسته مرکزی شهر که رونق اقتصادی بیشتری دارد، بسیار زیاد شده و مالکان، کارفرمایان و سازندگان تمایل به افزایش ارتفاع دارند . از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی آثار بلند مرتبه سازی در اطراف حرم مطهر امام رضا (ع) می باشد. این مطالعه از حیث هدف، کاربردی بوده و ابزار گردآوری داده ها مصاحبه است. روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری این مطالعه نیز مسولان بهسازی و توسعه آستان قدس رضوی و صاحبان هتل های بلند مرتبه در اطراف حرم بودند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که چالش های پیش روی بلند مرتبه سازی حرم مطهر به به 3 مانع اصلی از جمله: عوامل اقلیمی، غیر اقلیمی و کالبدی تقسیم می شوند که در انتهای این تحقیق راهکارهای پیشنهادی در جهت هموارسازی این موانع ارائه خواهد شد.

بلند مرتبه سازی، حرم مطهر امام رضا (ع)