باززایی درون شیشه ای دو توده بومی گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum– graecum)

شنبلیله با نام علمی Trigonella foenum– graecum گیاهی یکساله از تیره بقولات است. ریشه، برگ و بذر آن دارای ترکیبات دارویی مهمی می باشد. تحقیق حاضر به منظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم کننده های رشد گیاهی برای تولید گیاهچه های درون شیشه ای با استفاده از ریزنمونه مریستم انتهایی ساقه در دو توده بومی شنبلیله (اردستانی و برازجانی) انجام گرفت. ریزنمونه در محیط کشت MS حاوی تنظیم کننده های رشد گیاهی NAA و BA جهت باززایی مستقیم کشت گردیدند. در این آزمایش از دو ترکیب تنظیم کننده رشد ( 0 ، 5 / 0میلی گرم بر لیتر) NAA و ( 1 ، 2 ، 3 میلی گرم برلیتر) BA استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریلدر قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت BA تعداد ساقه کاهش یافت. اما در توده اردستان تا غلظت 2 میلی گرم برلیتر BA ، طول ساقه افزایش و پس از آن کاهش یافت. تعداد ساقه باززایی شده با کاربرد BA بدون NAA بیشتر بوده است. طول ساقه باززایی شده با افزایش BA کاهش یافت و با کاربرد BA بدون حضور NAA بیشتر بوده است. از نظر تعداد ساقه و طول ساقه باززایی شده بین غلظت 1 و 2 میلیگرم برلیتر BA تفاوت معنی داری وجود نداشت. کاربرد BA همراه با NAA پینه زایی را به شدت افزایش داد. پینه زایی با افزایش غلظت BA افزایش یافت. توده اردستان از نظر شاخص های باززایی، عملکرد بهتری داشته است.

Keywords:

باززایی درون شیشه ای , توده , شنبلیله , NAA , BA