محمدجواد صادقی - دانشجوی ارشد ژئوتکنیک، دانشگاه شاهد
مهدی رجحانی - استادیار، دانشگاه شاهد

رشد جمعیت و توسعه شهرها در سال های اخیر، نیاز به ساخت فضاهای زیرزمینی برای تامین پارکینگ ها و استفاده از ظرفیت زیر تراز صفر و طبقات منفی را به شدت افزایش داده است. از این رو نیاز به گودهای عمیق در مناطق شهری بیش از پیش احساس می شود. در سال های اخیر انتخاب روشی که ایمنی کافی را جهت گودبرداری تامین کند و درعین حال از نظر حقوقی امکان اجرا داشته باشد، همواره دغدغه کارفرمایان و مهندسان بوده است. از جمله روشهای در حال توسعه برای رفع این نیاز در ایران روش ساخت بالا به پایین است. لیکن علی رغم شناخته شده بودن این روش، روش رایج در ایران تفاوت هایی دارد. و اجرای روش ساخت بالا به پایین بدون احداث دیوار جداکننده انجام می شود، بدین ترتیب توزیع فشار جانبی خاک بر اساس تغییر در مراحل ساخت و امکان وقوع برخی تغییرشکلها در خاک، دچار تغییراتی می باشد. در این مقاله بررسی عددی فشار جانبی خاک در روش بالا به پایین در شرایطی که دیوار جداکننده احداث نشده است، با استفاده از مدل سازی سه بعدی انجام و تغییرات فشارجانبی خاک در هر مرحله از روش اجرای ساخت بالا به پایین مورد بررسی قرار گرفته است.

گودبرداری، روش ساخت بالا به پایین، فشارجانبی خاک، مدلسازی عددی، فشار جانبی