کاظم بدو - استادگروه مهندسی عمران دانشگاه ارومیه
بابک حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه ارومیه

حرکت آلودگی به طریق انتشار مولکولی )دیفیوژن( به علت پایین بودن تخلخل، مهمترین مکانیزم انتقال آلودگی در سنگ می باشد. در این تحقیق ضریب انتشار مولکولی یون کلر در نمونه سنگ های اطراف مدفن زباله در منظقه نازلوی ارومیه به روش آزمایشگاهی تعیین شده است. جهت انجام آزمایشها، مدل های آزمایشگاهی از میان سنگ برای نمونه سنگ ها ساخته شدند. نمونه سنگ ها پس از برش داده شدن به صورت مربع شکل، در محفظه های مدل ها تعبیه شدند و تحت پدیده انتشار مولکولی از میان سنگ قرار گرفتند. در طول آزمایش از مخازن منبع آلودگی و دریافت-کننده آلودگی در دو طرف سنگ ها نمونه برداری شد. سپس نمودارهای غلظت-زمان مشاهده ای برای آن ها رسم شدند. تحلیل نظری انتشار مولکولی مدل های ساخته شده توسط نرم افزار POLLUTE انجام پذیرفت و پروفیل های پیش بینی شده نظری روی نتایج مشاهده ای ترسیم گردید. سپس ضرایب انتشار مولکولی یون کلر پس از حصول بهترین برازش بین پروفیل های مشاهده ای و نظری در نمونه سنگ ها، در محدوده 0/071 cm2/day تا 0/278 cm2/day بدست آمدند. تطابق خوب نتایج آزمایشگاهی مشاهده ای و نتایج پیش بینی شده نظری نشان داد که مدل-های طراحی شده، روش های آزمایشگاهی به کار گرفته شده و مدل نظری استفاده شده از دقت خوبی برخوردار هستند. از نتایج بدست آمده در این مطالعه برای محاسبات انتقال آلودگی در طراحی مدفن های مواد زائد جامد مستقر در نهشته های سنگی میتوان استفاده نمود.

انتشار مولکولی، مدفن زباله، سنگ، مدل آزمایشگاهی