علیرضا مشرقی - دانشجوی دکتری مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدرضا جعفرزاده - استاد، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

در این مقاله افزایش عمق جریان فوق بحرانی در کانال مستطیلی منشوری ناشی از ورود جریان جانبی مستغرق در یک مدل آزمایشگاهی بررسی میشود . در این مدل جریان فوق بحرانی در کانال اصلی ایجاد شده و جریان جانبی با زوایای 30 ، 45 ، 60 و 90 درجه و دبیهای متفاوت به آن وارد میشود. بر اثر برخورد جریان جانبی به جریان اصلی امواج عرضی مورب در کانال ایجاد میشود. ارتفاع و موقعیت امواج عرضی مورب به ازای تغییر پارامترهای مختلف جریان اندازه گیری میگردد. با افزایش عدد فرود تا حدود 5 ارتفاع امواج بیشینه کاهش یافته و موقعیت آنها به سمت پایین دست کانال منتقل میشود. با بیشتر شدن عدد فرود، ارتفاع امواج به شدت افزایش یافته و موقعیت آنها به سمت بالادست جریان منتقل میشود. عدد فرودی که جریان روند خود را تغییر میدهد در مدل آزمایشگاهی 08 / 5 محاسبه شد. افزایش عدد رینولدز جریان جانبی موجب افزایش ارتفاع امواج و کاهش دامنه آنها میشود. همچنین با افزایش زاویه جریان ورودی جانبی نسبت به خط مرکزی کانال اعماق بیشینه افزایشیافته و به سمت بالادست کانال منتقل میشوند.

کانال باز، جریان فوق بحرانی، جریان جانبی مستغرق ، زاویه ورودی ، عدد فرود