مرتضی مجیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه کاشان
علی عمرانی پور - عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان، دانشکده معماری و هنر
سیدبهشید حسینی - عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران، دانشکده معماری و شهرسازی

جنگها و حوادث تروریستی از مهمترین عوامل تهدیدکننده زندگی انسانها می باشند که تلفات جانی و مالی بسیاری را موجب شده، تاسیسات، تجهیزات و ساختمانها را ویران کرده و هزینه های اقتصادی و اجتماعی جبران ناپذیری را به بار آوردهاند. با توجه به حمله دشمن به شهرها در جریان جنگها، پایداری شهرها بهعنوان مراکز مادی و انسانی بسیار حائز اهمیت است. گستردگی ابعاد تغییر در ماهیت مسائل شهری و پیچیدگی این مسائل توجه به سطوح خرد را ضروری ساخته است، بهگونهای که میتوان با ایجاد پایداری در محله، پایداری شهر را نیز تامین نمود. مرکز محله ها از گذشته تا به امروز نقش بیبدیلی در پایداری محله ها و مدیریت بحرانها ایفا نموده اند. امروزه ایستگاه های مترو با توجه به استفاده قابل توجه شهروندان از آنها و گستردگی در نقاط مختلف شهر از مراکز محله مهم محسوب میشوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگیهای کالبدی ایستگاه مترو به منظور ایجاد یک مرکز محله پایدار و پویا است. در این پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و روش توصیفی تحلیلی ابتدا با توجه به تهدیدات غالب، تجارب گذشته در مواجه با تهدیدات و ملاحظات پدافند غیرعامل، شرایط ایجاد محله پایدار ارائه میشود. سپس ویژگیهای کالبدی ایستگاه مترو به عنوان یک مرکز محله استخراج میشود و با توجه شرایط پایداری محله، امکان تبدیل آن به یک مرکز محله پایدار و پویا مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که با توجه به ویژگیهای کالبدی ایستگاه مترو و مالحظات پدافند غیرعامل امکان دومنظوره سازی کاربری ایستگاه مترو فراهم میگردد و ضمن ایجاد یک مرکز محله پایدار و پویا، پایداری محله و شهر نیز تامین میشود.

ایستگاه مترو، مرکز محله، پایداری، دفاع غیرعامل.