وحیده نرجسی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

به منظور بررسی اثر تنش شوری بر عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن 278 لاین اینبرد نوترکیب(RIL F8) گندم نان، حاصل از تلاقی والدین بین Attila/Kauz حساس به شوری و Karchiaمتحمل به شوری به همراه والدین در قالب طرح آلفا لاتیس با 2 تکرار در دو مکان (شاهد و تنش)، موردارزیابی قرار گرفتند. آزمایش در دشت افضل در شمال غربی شهرستان اردکان در استان یزد انجام گرفت.آزمایش شاهد، در منطقه ای با هدایت الکتریکی آب و خاک در حدود 2 دسی زیمنس بر متر و آزمایشتنش شوری، در منطقه ای با هدایت الکتریکی آب 17 - 11 و خاک 12 - 10 دسی زیمنس بر متر بود.اطلاعات مربوط به 12 صفت یادداشت برداری و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه لاین ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری داشتند که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکیبین لاین ها داشت. اثر متقابل لاین × مکان نیز برای اکثر صفات، معنی دار بود و مشخص شد، واکنش لاین های مورد مطالعه در برابر تنش شوری متفاوت و کاهش در صفات مذکور معنی دار بود. کاهشمیانگین تمام صفات مورد بررسی در آزمایش تنش در مقایسه با شاهد، نشان داد که تنش شوری کلیهصفات رویشی و زایشی (خصوصا زایشی) گندم نان را تحت تاثیر قرار داد، تا آنجائیکه عملکرد دانه درآزمایش شاهد دو برابر عملکرد دانه در آزمایش تنش و وزن زیست توده در آزمایش شاهد سه برابر وزنزیست توده در آزمایش تنش بود. با توجه به کاهش میانگین روز تا ظهور سنبله و روز تا رسیدگیفیزیولوژیک می توان بیان کرد که شوری ورود به مرحله زایشی و اتمام دوره رشد گندم نان را تسریعنمود. در مطالعه همبستگی بین صفات در آزمایش شاهد و تنش شوری، وزن زیست توده و شاخصبرداشت همبستگی مثبت و معنی داری را با عملکرد دانه داشتند.

گندم نان، تنش شوری، هدایت الکتریکی، لاین اینبرد نوترکیب ، عملکرد دانه