غلامرضا هاجری حسامیه - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیابانزدایی دانشگاه زابل
احمد پهلوانروی - دانشیار دانشگاه زابل
عباس خاک سفیدی - استاد دانشگاه زابل
زینب نوری کیا - کارشناسی ارشد مرتعداری

بیابانزایی مساله ای جهانی، با پیامدهای جدی برای تنوع زیستی، ایمنی محیط زیست، ریشه کنی فقر، ثباتاجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار در سراسر جهان می باشد. مناسب ترین روش برای تعیین شدت خطر بیابانزایی، استفادهاز مدل های تجربی است. در این تحقیق با توجه به شرایط منطقه مورد مطالعه، با بررسی ها و مطالعات انجام شده از مدلIMDPA جهت ارزیابی خطر بیابانزایی خان محمدچاه استان زاهدان استفاده شد. جهت ارزیابی خطر با استفاده از مدلIMDPA از 6 معیار استفاده شد. که هر معیار از شاخص هایی تشکیل شده است که بر اساس تاثیر آن در بیابانزایی و باتوجه به شرایط منطقه، وزنی بین 1 تا 4 داده شد. در نهایت بر اساس میانگین وزنی شاخص ها، نقشه هر یک از معیارهابدست آمد. و بر اساس میانگین وزنی نقشه معیارها، نقشه خطر بیابانزایی مدل IMDPA برای حوزه خان محمدچاه تهیهشد. نتایج بررسی نقشه خطر بیابانزایی با مدل IMDPA نشان داد حوزه خان محمدچاه از سه کلاس II, I و III بیابانزاییتشکیل شده است که کلاس متوسط با 44/46 درصد از سطح منطقه بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است. 11/11 درصد از منطقه نیز در کلاس بیابانزایی شدید قرار دارد. معیارهای اقلیم و پوشش گیاهی موثرترین عوامل دربیابانزایی منطقه خان محمدچاه به شمار آمدند که نیازمند تمهیدات مدیریتی در این زمینه می باشد.

خطر بیابانزایی، مدل IMDPA ، خان محمدچاه، زاهدان