فرشته منوچهری منزه - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
فرشته منوچهری منزه - دانشجوی کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات سلامت، گروه مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

زمینه: عصر اطلاعات با رشد معجزه آسای فناوری اطلاعات و ارتباطات، زمینه ساز تحول در همه زمینه های حیات بشری همچون مراقبت سلامت گردیده است. یکی از انواع ارائه خدمات سلامت، پزشکی از راه دور است. با روند رو به رشد بیماری ها مخصوصا سرطان در کشورهای در حال توسعه، شاخه ای جدید از پزشکی از راه دور به عنوان تله انکولوژی مطرح گردیده است. پتانسیل ارتباطات و تکنولوژی های اطلاعات سلامت برای تبدیل تحقیقات و بهبود مراقبت های بالینی در زمینه سرطان آغاز شده است که منجر به ارتباط و ارائه خدمات مراقبت سلامت برای بیماران مبتلا به سرطان شده و در ارتقاء و بهبود کیفیت خدمات نقش بسزایی خواهد داشت. اهداف: هدف پژوهش حاضر بررسی و نقش فناوری پزشکی از راه دور در انکولوژی و ارتقاء خدمات مراقبت سلامت در بیماران مبتلا به سرطان سر و گردن بود. روش تحقیق: این پژوهش به صورت مروری در سال 1397 واز طریق جستجو در پایگاه های اطلاعاتی معتبر از قبیل PubMed ، Google ScholarوWeb of Science با کلید واژه های telemedicine ، telehealth ، eHealth ، tele oncology ، tele radiotherapy head and neck cancer انجام شد. در نهایت 5 مقاله از سال 2013 تا 2019 انتخاب گردید. پس از جمع آوری مقالات مرتبط داده های استخراج شده ازمقالات به منظور تحلیل توسط پژوهشگران خلاصه برداری و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان دادکه، با رشد فناوری اطلاعات در حوزه انکولوژی، سیستم های مانتیورینگ در جهت پایش از راه دور علایم بیماران و سایر نتایج مرتبط با سلامت امکان پذیر شد. این فناوری در بیماران تحت پرتودرمانی ناحیه سر و گردن بیشتر مورد توجه قرار گرفت. از این طریق سنسورهایی برای این بیماران به کار گفته شد که از طریق آن وزن، فشارخون، ضربان قلب و سایر اطلاعات سلامت مربوط به بیمار تحت پرتودرمانی به انکولوژیست ارسال شده و امکان جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات محیا می شد. همچنین این بیماران نیاز به مشاوره های تغذیه ای و مشکل در بلع دارند که از این طریق بدون نیاز به مراجعه به تیم درمان یا مراکز مراقبت سلامت از طریق تله انکولوژی امکان رفع مشکل و مشورت با تیم درمان وجود خواهد داشت. یکی دیگر از کاربردهای این فناوری در مناطق روستایی است که به دلیل محدودیت در دسترسی به خدمات مراقبت سلامت از طریق ویدیو کنفرانس به راحتی امکان ارتباط با مرکز و تیم درمان فراهم می شود و برنامه پرتودرمانی و شیمی درمانی به طور منظم یادآوری شده و پیگیری می شود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با روند رو به رشد این فناوری یکی از چالش های مهم در این زمینه هزینه بالای این فناوری، زیرساخت های لازم برای آن از جمله نبود استانداردهای مناسب برای انتقال اطلاعات و از همه مهمتر حفظ حریم شخصی بیماران مبتلا به سرطان است، بنابراین لازم است دستورالعمل های لازم در جهت به کارگیری موفقیت آمیز این فناوری ایجاد گردد.

پزشکی از راه دور، سلامت الکترونیک، انکولوژی از راه دور، سرطان سر و گردن