عادل حقیقی خیابانیان - استادیار گروه پاتولوژی دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران
مژگان بنده پور - استادیار گروه پاتولوژی دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران
بهرام کاظمی - استادیار گروه پاتولوژی دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران

هدف: ویروس عامل بیماری ویرمی بهاره کپور ماهیان یکی از خطر ناک ترین ویروس های تلفات گیر در آبزیان است و عامل آن از خانواده رابدوویریده می باشد. از روش های مهم تشخیصی در این بیماری در ایران برای اولین بار PCR دو مرحله ای که مبتنی بر استحصال و سنجش اسیدهای نوکلئیک اختصاصی با استفاده ازتکنیک های ملکولی و آنالیز سکانسینگ (DNA sequencing) ژن مربوطه به همراه مطالعه هیستوپاتولوژی ضایعات پاتوگنومونیک آن می باشد. در این مطالعه هدف طراحی پرایمر های اختصاصی ژن ویروس عامل بیماری ویرمی بهاره کپور ماهیان و معرفی روش های دقیق تشخیصی بوده است . مواد و روش کار: مراحل آماده نمودن بافت ها توسط دستگاه اتوتکنیکون انجام شده است . در نمونه های روش مولکولی نیز، مراحل آماده سازی طبق روش استاندارد انجام گردید. پس از این مرحله و پس از آماده سازی نمونه ها، در دستگاه ترمال سایکلر با برنامه ریزی تنظیم شده گذاشته شد. پرایمرها از ژن گلیگوپروتئین اختصاصی ویروس ویرمی بهاره کپور ماهیان با شماره دستیابی ( * FJ711168 ) در بانک ژن جهانی طراحی گردید. محصول نهایی بر روی ژل الکتروفورز باند bp398 را ایجاد نمود و Supernatant نهایی ویروس جهت آنالیز اسید نوکلئیک اختصاصی به آزمایشگاه رفرانس ارسال گردید. نتایج و بحث : از 2 مرکز تکثیر و پرورش مورد بررسی ، نمونه ها از نظر پاتولوژی وآزمایشات مولکولی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مقطع هیستو پاتولوژی کلیه ، نکروز شدید سلولی به همراه هسته های تکه تکه شده (کاریورکتیک ) مشاهده گردید. در روش مولکولی نیز محصول نهایی بر روی ژل الکتروفورز باند398 bp را ایجاد نمود و پس از این مراحل آنالیز اسید نوکلئیک ویروس ویرمی بهاره کپور ماهیان با نرم افزار Blastانجام گردید. توالی های ژنی بدست آمده با موارد مشابه در سایر گزارشات بین المللی مقایسه گردید و نهایتا سرو تیپ ایرانی این ویروس با تایید نهایی در بانک ژن جهانی (با شماره دستیابی FJ711168 *) به ثبت رسید. نتایج این روش های اختصاصی حاکی از پراکنش عفونت مذکور در نمونه های مورد بررسی می باشد و در ضمن همپوشانی روش های یاد شده در تایید موارد مثبت بسیار قابل توجه می باشند. با نیاز به تشخیص قطعی و اقدام موثر برای بیماری های عفونی پیشنهاد می گردد جهت تکمیل مطالعات در آینده نزدیک، ادامه این تحقیق با بررسی کشت سلولی ویروسی و جدا سازی عامل بیماری زا در دستور کار سازمان دامپزشکی کشور قرار گیرد تا هر چه سریع تر نسبت به ریشه کنی این بیماری برنامه ریزی گردد

کپور ماهیان ، ویرمی بهاره ، DNA Sequencing،PCR دو مرحله ای، هیستوپاتولوژی