پیمان قائمی - دستیار تخصصی انگل شناسی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محسن جعفری نژاد - مرکز تحقیقات زیست محیطی اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان،
سیاوش روشنیان - مرکز تحقیقات زیست محیطی اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان
پرستو قائمی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

هدف: سارگپه پا بلند از پرندگان وحشی شکاری راسته شاهین سانان (Falconiformes) و از خانواده باز ، عقاب و لاشخور (Accipitridae) می باشد. از آن جایی که تک یاخته های خونی با ایجاد ضعف و ناتوانی در این پرندگان، قابلیت تحرک و شکار آنان را تحت تاثیر قرار می دهند و در اثر عدم توانایی در شکار و تغذیه در طبیعت در معرض تهدید قرار خواهند گرفت ؛ لذا انجام این پژوهش و تایید وجود یا عدم وجود آلودگی در آن ها ضروری به نظر می رسد. مواد و روش کار: در این پژوهش که در سال 1387 صورت پذیرفت ؛ تعداد 7 قطعه از این گونه با ارزش که به دلایلی همچون زخمی شدن در طبیعت یا زنده گیری توسط شکارچیان و غیره با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان به عنوان متولی حیات وحش استان مورد بررسی های انگل شناسی قرار گرفتند. بدین منظور از ورید بال هر یک از این پرندگان خون گیری به عمل آمد و از آن گسترش خونی نازک تهیه شد که پس از فیکس کردن با متانول و رنگ آمیزی با روش گیمسا، با بزرگنمایی 400 مورد بررسی های میکروسکوپی قرار گرفتند. نتایج و بحث : نتایج حاصله نشان داد که 71/42 درصد (5 قطعه ) از سارگپه های پا بلند مورد بررسی آلوده به تک یاخته .Haemoproteus sp بودند. با توجه به این که درصد بالایی از سارگپه های پا بلند در استان گلستان به تک یاخته خونی هموپروتئوس آلوده بودند، از یک سو وفور بندپایان ناقل این تک یاخته در استان مورد توجه قرار می گیرد و لذا خطر انتقال این عامل انگلی به سایر پرندگان وحشی و اهلی منطقه نیز دور از انتظار نخواهد بود. از سوی دیگر این پرندگان وحشی شکاری نقش مهمی در کنترل جمعیت جوندگان منطقه که برخی نیز از مخازن اصلی تعدادی از بیماری های مهم و مشترک بین انسان و حیوانات می باشند بوده و به دلیل این که تک یاخته های خونی با ایجاد ضعف و ناتوانی در پرندگان، از توانایی آنان در شکار خواهد کاست ؛ اهمیت توجه به این موضوع را دو چندان می سازد.

سارگپه پا بلند، انگل ، استان گلستان