اولین گزارش آلودگی چکاوک کاکلی (Galerida cristata) به تک یاخته های خونی در استان گلستان

هدف: چکاوک کاکلی از پرندگان وحشی شاخه نشین از راسته گنجشک سانان (Passeriformes) و خانواده چکاوکیان (Alaudidae) می باشد که در ایران بومی بوده و زاد و ولد می نماید. هدف از انجام این پژوهش که در سال 1382 و با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان صورت پذیرفت ، بررسی میزان آلودگی به انواع تک یاخته های خونی در چکاوک های کاکلی استان گلستان بوده است . مواد و روش کار: در این مطالعه از 69 قطعه چکاوک کاکلی که از مناطق مختلف در طبیعت استان گلستان صید گردیده بودند؛ گسترش نازک از خون ورید بال تهیه شد. این گسترش های خونی پس از ثابت شدن با متانول و رنگ آمیزی با روش گیمسا، مورد بررسی های میکروسکوپی قرار گرفتند. نتایج و بحث : در این بررسی 2 گونه تک یاخته خونی در چکاوک های کاکلی استان گلستان شناسایی گردید. نتایج این بررسی نشان داد که 4/34 درصد (3 قطعه ) از آن ها آلوده به تک یاخته Haemoproteus sp و 1/44 درصد (1 قطعه ) نیز آلوده به تک یاخته Plasmodium sp بودند که برای اولین بار از چکاوک کاکلی در ایران گزارش می شوند. از آن جایی که حضور تک یاخته های خونی در این پرندگان موجب ضعف و ناتوانی آن ها می شود؛ لذا از یک سو با کاهش توان تغذیه ای و از سوی دیگر با تسهیل قابلیت شکار شدن توسط دشمنان طبیعی ، موجب کاهش جمعیت آنان خواهد شد. هر چند که موضوع مهم دیگری که جلب نظر می نماید، امکان انتقال این تک یاخته های خونی به سایر پرندگان وحشی و اهلی منطقه و ایجاد بیماری در آنان است که به نوبه خود باید مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

چکاوک کاکلی , تک یاخته های خونی , استان گلستان