محمد راضی جلالی - عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز
رضا فاطمی طباطبایی - عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز
طاهره شیرالی - دانشجوی سال ششم دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز

هدف: به دنبال عقرب گزیدگی ، تغییرات قابل توجهی در پارامتر های خونی حادث می شود. از اختلالاتی که به دنبال عقرب گزیدگی مشاهده شده، اختلالات انعقادی می باشد. دراین میان می توان به ممانعت از تجمع پلاکتی و اختلال در مسیرهای انعقادی اشاره کرد. ماهیت این تغییرات براساس نوع عقرب، سن و وزن بیمار و... ممکن است متفاوت باشد. در این مطالعه به بررسی مقایسه ای اثرات سم عقرب های مذکور بر عملکرد سیستم انعقاد خون پرداخته شد. نتایج این مطالعه می تواند در تشخیص روند های مربوط به مکانیسم ایجاد اختلالات ناشی از عقرب گزیدگی و ارائه راهکارهای مناسب مفید باشد. مواد و روش کار: تعداد 48 سر موش صحرایی نژاد ویستار با میانگین وزنی 20±200 گرم به 4 گروه مساوی(A-D) تقسیم شدند: گروه A (شاهد): سرم فیزیولوژی دریافت کرد. سایرگروه ها(B-D ) به ترتیب سم عقرب های همی اسکورپیوس لپتوروس(mg/kg 3)، مزوبوتوس پئوس(mg/kg 1/5)، هوتنتوتا سلسئی (1mg/kg) را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. سپس در زمان های24و48ساعت پس از تزریق سم خونگیری به عمل آمد و نمونه ها از نظر زمان پروترومبین (PT)، زمان ترومبوپلاستین پارشال فعال شده(APTT)، مقادیر فیبرینوژن بررسی شد. درپایان نتایج با استفاده از نرم افزارSPSS آنالیز شد. نتایج و بحث : نتایج این مطالعه نشان داد که در هر3 نوع عقرب در زمان 48 ساعت مقادیر زمان پروترومبین در مقایسه با زمان 24 ساعت و گروه شاهد افزایش معنی دار نشان می دهد(0/05> P). این در حالی است که تغییرات زمان ترومبوپلاستین فعال شده در اثر هر3 نوع عقرب درزمان های مختلف ، در محدوده ی طبیعی بوده است . ضمن اینکه تغییرات فیبرینوژن در گروه های مختلف نیز اگر چه در مواردی کاهش فیبرینوژن را نشان می دهد ولی این کاهش از نظر آماری معنی دار نبوده است (0/05

سم عقرب، انعقاد خون، زمان پروترومبین ، فیبرینوژن، رت