آرش چایچی نصرتی - دپارتمان بیولوژی سلولی – مولکولی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
لیلا مدیری - دپارتمان بیولوژی سلولی – مولکولی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
محمد راضی جلالی - دپارتمان بیولوژی سلولی – مولکولی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان
محمود بهمنی - دپارتمان بیولوژی سلولی – مولکولی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

هدف: خون شناسی و بیوشیمی سرم و محتویات خونی برای آشکارسازی تغییر پذیری آن در ماهیان به هنگام تغییر در رفتار یا زیست بوم که خود به همراه دشواری های بوم شناختی ، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی خواهد بود، سودمند است .چندگانگی و گوناگونی الکتروفورتیک پروتئین های سرم در شمار زیادی از مهره داران از جمله ماهیان شناخته شده است . آن چنان که در نخستین بررسی ها این ناهمانندی ها در بین ماهیان غضروفی ، استخوانی و نیز حیوانات خونگرم همواره قابل ردیابی است . شگردهای الکتروفورتیک بخش بندی پروتئین ها از جمله پروتئین های سرم خون همواره و به طور گسترده برای بررسی دگرگون پذیری جمعیت های ماهیان به کاربرده می شود. این پروتئین ها می توانند ناهمگون بوده و در میان گونه های بسیاری از تاسماهیان چندگانه و ناهمسان باشند که چنین کاربردی از شیوه های الکتروفورتیک به عنوان راهبرد شناساگری در بررسی های ژنتیکی و جمعیت شناختی پذیرفته شده است . از آن رو که برای به دست آوردن داده های درست شرایط چگونگی بهره وری و یا بی بهرگی از تکنیک های الکتروفورتیک را معین می کند. این روند خواهد توانست ناهمگونی های الگوی رفتار پروتئین ها بسته به گونه های تاسماهی سانان موجود در جای جای جهان را نیز متاثر نموده باشد. هدف این پژوهش این بوده است که روندی پایدار برای دستیابی به یافته های مرجع خونی و بیوشیمیایی مقایسه ای و ناهمگون شناختی میان تاسماهیان فراهم آورد تا آن را بتوان برای شناسایی مهمترین ترکیبات کارکردی و پروتئین های اختصاصی و گلوبولین های ماهیان خزری به کار گرفت چرا که ترکیبات گلوبولین را همگی شاخصه ای از دوره های زندگی دانسته و آ نرا از اصلی ترین متغیرها به شمار می آورند ( تعداد ترکیبات ، ترک نسبی ، و محتوای پروتئینی هر ترکیب ). مواد و روش کار: سرم نمونه های خون گردآوری شد تا متغیر های بیوشیمیایی آن با استفاده از تکنیک های استاندارد اندازه گیری شده و غلظت پروتئین ها نخست تعیین گردد. سپس نمونه برای به کارگیری آن ها در الکتورفورز به شیوه ارائه شده توسط سازنده کیت الکتروفورز سرم خون ( سبیا) مهیا شدند. ژل ها با رنگ کومازی بریلیانت بلو رنگ آمیزی شده سپس در اتاقک گرم خشک شدند. عملیات دانسیتومتری اجرا و نمودار الکتروفورتوگرام EP با کمک نرم افزار استاندارد رسم گردید تا این که داده های آنالیتیک به سرانجام برسند. نتایج و بحث : بازنگری کامل گذشته نگر و داده های ما نشانگر آنست که اندازه های اختصاصی از پروتئین های سرمی یکی پس از دیگری وجود دارند که هریک برای یک گونه می توانند شاخص باشند. مقادیر مرجعی که در این پژوهشی گزارش می گردد می تواند برای شناسایی مقدماتی ، تشخیص و نیز هدایت و رهگیری سطح تندرستی ، بیماری و شرایط وخیم تاسماهیان وحشی یا پرورشی به کار روند. این مقادیر از محدوده های متوسط از داده های یافته های پژوهشی ما خواهد توانست در مدیریت آینده رخدادهای آتی تاسماهیان در خطر به کار برده شود. یافته های ما به درخواست و تمایل برای حفظ توده های بازمانده تاسماهیان با تولید و رها سازی مصنوعی آن ها فراهم آمد چراکه خود نیازمند داده های قابل اطمینان خون شناختی و بیوشیمیایی مرجع می باشند تا این که هم بتوان وضعیت ماهی فرآورده شده در پرورشگاه را دانست و هم ماهیان وحشی را نسبت به دیگر جانوران محیط آن سنجید. پس باید توجه نمود که مهم ترین تطابق پذیری فیزیکوشیمیایی در کارکرد درست سیستم های فیزیولوژیک فزون بر تاثیر آن بر ناهنجاری های متاثر از تکامل نیافتگی این ماهیان مهره دار باستانی می باشند.