بررسی برخی خصوصیات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانی اندام های مختلف آقطی سیاه (Sambucus nigra)

آقطی سیاه (Sambucus nigra) یکی از گونه های مهم از تیره ی Caprifoliaceae می باشد. این گیاه دارای خاصیت ضد ویروسی، ضد سرطانی و تحریک کننده سیستم ایمنی بدن می باشد که در طب سنتی نیز به عنوان قابض و ادرار اور مورد استفاده قرار می گیرد. این پژوهش به منظور مقایسه خصوصیات فیتوشیمیایی سه اندام (گل، برگ و میوه) آقطی سیاه (S.nigra) در سال 1395 انجام گرفت. عصاره گیری از نمونه ها با استفاده از روش اولتراسونیک انجام گرفت. در این تحقیق خصوصیات فیتوشیمیایی اندام میوه از قبیل محتوای فنول کل (روش فولین سیکالتو)، فلاونوئید کل (روش آلومینیوم کلراید)، کاروتنوئید کل، (روش لیچن تالر) و فعالیت آنتی اکسیدانی ( با روش های DPPH و ERAP) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که از بین سه اندام این گیاه گلها دارای بیشترین میزان فنول کل (3/55 میلی گرم گالیک اسید در یک گرم عصاره خشک) و فلاونوئید کل (0/126 میلی گرم کرئرستین در یک گرم عصاره خشک) بودند و کمترین میزان آنها مربوط به میوه بود. در بررسی مقادیر بدست آمده برای فعالیت آنتی اکسیدانی به روش DPPH و ERAP در روش DPPH بیشترین فعالیت مربوط به برگ (270/78 درصد) بوده و کمترین مربوط به میوه (42/97 درصد) بود. در روش FRAP، گل از بیشترین فعالیت (1/199 میکرومول آهن (II) بر گرم وزن خسک) و برگ (0/18 میکرومول آهن (II) بر گرم وزن خسک) ازکمترین برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین محتوای کارتنوئید کل (562/56 میلی گرم بر گرم وزن خشک) و کمترین آن (496/911 میلی گرم بر گرم وزن خشک) آن بترتیب در میوه و برگ مشاهده شد.

Keywords:

آقطی سیاه , آنتی اکسیدانی , آنتوسیانین , اندام , گیاهان دارویی