سیما رحمتی ساغرانی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات قزوین، قزوین، ایران
پریسا کلاهی - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
مریم خروشی - کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان، قوچان، ایران
یاسمن عابد - دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر کیفیت زندگی و شدت خستگی بیماران مبتلا به ام اس صورت گرفت. پژوهش حاضر از نوع شبه تجربی همراه با گروه آزمایش و کنترل بود. روش نمونه گیری ابتدا به صورت فراخوان عمومی بین افراد عضو انجمن ام اس استان کرج برگزار شد و سپس تعداد 24 بیمار تشخیص بیماری ام اس و دارا بودن ملاک های ورود از بین متقاضیان به طور تصادفی به گروه آزمایش (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) گماشته شدند. پرسشنامه های کیفیت زندگی بیماران ام اس (MSQOL-54) و سنجش شدت خستگی (FSS) توسط آزمودنی ها، پیش و پس از درمان تکمیل شد. گروه آژمایش، طی 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت واقعیت درمانی به صورت گروهی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از مدل آماری کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات برخی از زیرمقیاس های کیفیت زندگی شامل عملکرد جسمی، ایفا نقش در رابطه با وضعیت جسمی و روانی، انرژی، بهزیستی روانی، تهدیدات سلامتی، درک از سلامتی، رضایت از عملکرد جنسی، کیفیت زندگی و شدت خستگی گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری مشاهده شده است (P<0/05). نتایج نشان می دهد که واقعیت درمانی به صورت گروهی بر کاهش شدت خستگی و افزایش برخی از زیرمقیاس های کیفیت زندگی بیماران ام اس موثر است. لذا به کارگیری این روش حمایتی، می توان به عنوان یک روش موثر، به منظور بهبود کیفیت زندگی و شدت خستگی ناشی از بیماری ام اس و توانمندسازی آنان بکار گرفته شود.

واقعیت درمانی، کیفیت زندگی، شدت خستگی، ام اس