سیران نیک نام - کارشناس ارشد آموزش و پرورش پیش دبستان، اداره آموزش و پرورش استان کردستان، سقز، ایران
فرخنده مفیدی - گروه علوم تربیتی ( آموزش و پرورش)، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
سیمین بازرگان - گروه علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

پرخاشگری به عنوان هر شکلی از رفتار در نظر گرفته می شود که به دیگران صدمه و آسیب بزند و می تواند به اشکار و غیر مستقیم طبقه بندی شود. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش برنامه ریزی چند بعدی برکاهش پرخاشگری کودکان 5 تا 6 ساله پیش دبستانی شهرستان کرج انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه ی دانش آموزان پیش دبستانی شهرستان کرج تشکیل می دهند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. به این ترتیب که ابتدا از بین پیش دبستانی های شهرستان کرج، یک مرکز و از مرکز مزبور یک کلاس، تصادفا به عنوان نمونه انتخاب گردید و از کلاس انتخابی هم تعداد 15 نفر به صورت تصادفی در گروه آزمایش و 15 نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. سپس طی 8 هفته و هر هفته 2 جلسه (در مجموع 16 جلسه) برنامه ریزی چند بعدی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه روند متداول آموزش را دنبال نمود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری ویژه کودکان (بررسی روایی و پایایی توسط واحدی و همکاران) قبل و بعد از اجرای جلسات استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون تحلیل کوواریانس و تعقیبی توکی استفاده گردید. نتایج نشان داد که آموزش برنامه ریزی چند بعدی در کاهش پرخاشگری کودکان پسر تاثیر مثبتی دارد و همچنین بخش های مختلف برنامه ریزی چند بعدی بر کلیه ابعاد پرخاشگری (فیزیکی، کلامی، ارتباطی و کنشی) موثر بوده و تفاوت معناداری بین داده های قبل و بعد از اجرای برنامه وجود دارد.

آموزش و پرورش پیش دبستان، برنامه ریزی چند بعدی، پرخاشگری، کودکان