مفهوم امنیت ملی و نقش قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تامین آن

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 1,153

This Paper With 17 Page And PDF and WORD Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

IHTF01_148

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1398

Abstract:

؛ امنیت ، بنیادی ترین نیاز هر جامعه و مهم ترین عامل برای دوام زندگی اجتماعی به شمار می رود و از این رو از گذشته های دور، مورد توجه صاحب نظران و نظریه پردازان بوده است. ماندگاری جوامع در گرو امنیت است و در نبود آن، هرج و مرج و آنارشی، واقعیت صحنه خواهد بود. نظریه پردازان بسیاری، از خواجه نظام الملک، تا بیهقی و غزالی، هابز و بدن و ماکیاولی، در دفاع از امنیت و ضرورت آن در جوامع، حتی به دفاع از خودکامگان پرداخته اند. آنان در بیم از بی نظمی و ناامنی، که شالوده های اجتماعی را مخدوش می کرد و در پاسخ به این نیاز بشری و اثبات نظم اجتماعی، گفتمان های نظری خود را مطرح کرده اند. امنیت در اندیشه اسلامی نیز جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان مثال، در حدیث نبوی آمده است که: الامن و العافیه، نعمتان مغبون فیها کثیرا من الناس (امنیت و تندرستی دو نعمتی هستند که بسیاری مردمان در آن ها مغبون اند). امنیت ملی مفهومی کم و بیش تازه است که امنیت را در چارچوب مرزهای ملی و متمایز با دیگر کشورهای جهان تعریف می کند و با پیدایش دولت - ملت ها یا دولت های ملی پدیدار شده است؛ مفهومی چندلایه که مباحث مربوط به آن در گذر زمان و در پاسخ به دگرگونی های جهانی، بسیار پیچیده شده است.از این رو، تلاش های زیادی جهت تعریف امنیت و به معنای دقیق تر، شناخت مفهوم و نهاد امنیت ملی صورت گرفته است. برخی معتقدند که، زمانی در جامعه امنیت حاکم است که هیچ گونه تهدیدی نباشد؛ بنابراین، ناامنی را مبنای تحقیق قرار داده و چگونگی کنترل آن از طریق افزایش قدرت نظامی را مدنظر قرار داده اند. برخی دیگر امنیت ملی را مترادف با وضعیت صلح تعریف کرده اند و معتقدند که امنیت جنبه تامینی دارد و فقدان تهدید نسبت به منافع ملی یک کشور، مساوی با امنیت است. علاوه بر اینها، برخی از اندیشمندان، مانند گالتنگ ، مفهوم امنیت اطمینان بخش را مطرح کرده اند و امنیت را مترادف با ریشه کنی خشونت از جوامع انسانی دانسته اند. بنابراین، هر نظام سیاسی مهم ترین وظیفه خویش را ایجاد و حفظ امنیت ملی دانسته و با هرگونه تهدید که امنیت آن را به خطر اندازد، به مقابله می پردازد؛ در واقع، دفع کردن خطرات توسط هر حکومتی، یک امر معقول، الزامی و شایسته می باشد. چنانچه امنیت ملی را توانانی یک ملت برای حفاظت از ارزش های داخلی در مقابل تهدیدات خارجی بدانیم، یا به عبارت دیگر، امنیت ملی را عبارت از این بدانیم که کشورها چگونه سیاست ها و تصمیمات لازم برای حمایت از ارزش های داخلی در مقابل تهدیدات خارجی اتخاذ می کنند؛ از آنجا که قانون اساسی مرجع همه سیاست گذاری ها و برنامه های ملی است و در واقع، طرح و برنامه حقوق اساسی هر جامعه است، لذا با مطالعه آن می توان رویکرد و دیدگاه آن نظام را در مورد مسائل گوناگون، از جمله امنیت ملی، متوجه شد. در این تحقیق تلاش می شود ضمن تعریف و توصیف مفاهیمی مانند تهدید، منافع ملی و امنیت، دو دیدگاه مهم پیرامون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد و پس از آن، نقش قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت ملی تحلیل شود.

Keywords:

امنیت ملی , قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران , امنیت , تهدید , منافع ملی