فیروزه علویان - استادیار دانشگاه فرهنگیان، گروه علوم پایه، تهران، ایران

استرس اکسیداتیو عامل مخربی است که به واسطه اکسیداسیون لیپیدها توسط گونه های اکسیژن واکنشی (ROS) محیطی می تواند به ساختارهای سلولی آسیب برساند و باعث مرگ زودرس سلولی و بیماری های متعدد نورودژنراتیو از جمله MS، سرطان، سکته مغزی، پارکینسون و بیماری های پوستی و قلبی شود. این امر، به دلیل افزایش رادیکال های مخرب آزاد و کاهش راه های دفاعی آنتی اکسیدان بدن رخ می دهد. میتوکندری منبع اصلی تولید ROS در سلول است که از طریق ترکیب اکسیژن با الکترون های آزاد، منجر به تشکیل رادیکال های سوپرااکساید می شود. در این مقاله، به بررسی دانش فعلی در مورد دخالت استرس اکسیداتیو در بیماری های نورودژنراسیون مبتنی بر مطالعات بالینی و مطالعات حیوانی می پردازیم. علاوه بر این، اثرات تعدیلی القا شده دارو در تعادل اکسیداتیو را تحلیل می کنیم و راهکارهای دارویی درمانی برای کاهش استرس اکسیداتیو را بررسی می کنیم. در این مطالعه مروری برای جستجوی مقالات از سه پایگاه اطلاعاتی Google Scholar، Scopus و Pubmed و واژه های کلیدیOxidative stress ، ROS، Neurodegenerative استفاده شد. مقالاتی که هدف نگارش این مقاله را در بر نداشتند، از مراحل مطالعه حذف گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که در سطوح پایین، استرس اکسیداتیو ایجاد شده توسط ROS را می‎توان از طریق اثر آنتی اکسیدان ها مهار کرد، با این حال، هنگامی که ROS به میزان بیش از حد وجود داشته باشد، التهاب و سمیت سلولی حاصل منجر به آسیب سلولی می شود.

استرس اکسیداتیو و سلامتی، ROS، نورودژنراتیو