پگاه سادات رضوی هندی - کارشناس ارشد پژوهش هنر، موسسه غیرانتفاعی مارلیک، نوشهر

هنر همچون آینه ای است که هویت ملی یک سرزمین را انعکاس می دهد. علاوه بر آن، شیوه ای برای بازیابی هویت وحفظ گذشته ی یک کشور نیز به شمار می آید. به عبارتی، پیوند هنر و هویت امری اجتناب ناپذیر محسوب می شود و دراین میان، هنرمند به عنوان فردی که بی واسطه با هنر سر و کار دارد، نقش بسزایی در بازنمایی هر چه بهتر هویت ملیسرزمین خود ایفا می کند. بنابراین، شکل گیری مکتب سقاخانه در دهه ی سی و چهل که آفرینش اثر هنری با هویتدغدغه ی هنرمندان بود، نقطه ی عطفی در تاریخ هنر ایران به شمار می آید. مکتبی که بر سنت ها و استفاده از مولفههای تاریخی و فرهنگی گذشته ی ایران به شیوهای نوین تاکید داشت. همزمان با این مکتب، در خوشنویسی نیز نوآوریقابل توجهی صورت گرفت و با تلفیق خط و نقش سبکی به نام نقاشی خط پدید آمد که هنری اصیل و ایرانی است.مقاله ی حاضر با هدف بررسی مفهوم هویت ملی و تاثیر آن بر شکل گیری سبک نقاشی خط و ارتباط این مفهوم با آثارفرامرز پیلارام انجام گرفته است. به دلیل ارتباط تنگاتنگ هنرهای سنتی با عرفان، در این مقاله ی توصیفی- تحلیلی کهبه شیوه ی کتابخانه ای و با استفاده از جمع آوری مستندات تاریخی نوشته شده، تجزیه و تحلیل آثار منتخب فرامرزپیلارام بر مبنای هندسه و عرفان ایرانی انجام گرفته است. بررسی های انجام شده حاکی از آن است که سبک نقاشی خطبه علت پیوند عمیق با هنر اسلامی و عرفان ایران، می تواند به عنوان نمونه ی بارزی از هنری بااصالت و ایرانی تلقی شودو در نتیجه قابلیت آن را دارد که مفهوم هویت ملی را به بهترین شکل القا نماید.

هویت ملی، نقاشی خط، فرامرز پیلارام، رنگ و نور در عرفان