کیفیه اهوازیان - استاد یار،گروه عربی، دانشگاه فرهنگیان،تهران.
خیریه عچرش - دانشیار گروه عربی دانشگاه شهید چمران اهواز

فخر، موضوعی اصیل در نزد اعراب است؛ که از روزگار دیرین بدان پرداخته اند. براین اساس، این موضوع در نزد شاعرمان، میراثی فنی است کهبدان توجه زیادی نموده است . فخریات او بر دو قسم است: فخر او به قومش؛ و فخر او به خودش. به دلیل انتساب رضی به خاندان نبوت علیهم السلام فخر رضی به قومش، فخری است که در عین غرور وسربلندی آمیخته با عشق ومحبت می باشد و از سوی دیگر ازآنجا که روزگار شاعر با ظلم و فساد درآمیخته است،لذا وی برای گریزاز محیط زندگی سرشار از شرارت وتیره بختی ، به خویشتن که از این امور به دور مانده است، فخر نموده و خصوصیات نیک و برجسته خویش را یادآوری می نماید. اگر فخریات او در آغاز طوفان به پا می کنند ، در پایان رنگ آرامش واطمینان می گیرند، و اگر در ابتدا خروش رعد از آنها برمی خیزد، در انتها به زلالی آب ولطافت نسیم می گرایند. در اوج مبالغه وغلو ، چونان نسیمی خنک وبهاری بر دل می نشینند ، زیرا در آنها بزرگی وشکوه با لطافت ورق6ت درآمیخته است.با نگاهی کاوشگرانه در دیوان رضی،ازهمان ابتدای شعر سرایی وی ، فخر ذاتی که نمایانگر احساسات درونی شاعر و عز6ت و بلندمرتبگی اوست، در دیوانش ، مقابل دیدگان خواننده تجلی می یابد . در این مقاله، سعی بر آن است تا فخریات ذاتی شاعر، از جهت معانی موجود در آن، مورد بررسی قرار گیرد.

شریف رضی، فخر، فخر ذاتی، عصر عباسی