خدیجه همتی

اگر بخواهیم در باب زیبایی های ادبی آثار حماسی ایران اعم از آثار حماسی رسمی و غیر رسمی و به ویژه آثارحماسی غیر رسمی بحث کنیم، چه پژوهشی بهتر از بررسی صور خیال در متون غیر رسمی می تواند باشد زیرا همخود این متون کمتر شناخته شده است و هم بنا به مخاطبان خاص خود، سرشار از صور خیال مخصوص است و اگرشیوه بیان یکی از علل مهم نفوذ این گونه متون در دل مخاطبان خود است؛ کاربرد صور خیال این نفوذ و اثرگذاریرا دو چندان می کند. پژوهش حاضر، گامی است در این راستا.مهم ترین نتایج پژوهش حاضر به شرح زیر است:1-تزاحم تصویر گاهی در تشبیهات طومار نقالی شاهنامه دیده می شود. این ناشی از دو علت می تواند باشد یکی تمایل نقال به شگفت انگیز ساختن توصیفات و اثر بخشی بیشتر آن در مخاطبان و دوم عجله نقال به اتمامسخن و آمیختن توصیفات و مغلق کردن آن ها.2- در طومار نقالی شاهنامه ادات تشبیه در دو حالت ظاهر شده است. یکی اینکه ادات تشبیه به آخر مشبه به افزوده شده است و به خودی خود معنا ندارد. دوم اینکه ادات تشبیه دیگری هم علاوه بر ادات اصلی تشبیه ، بهآخر مشبه به اضافه شده که زاید است.3- کاربرد ادات تشبیه در جمله، در طومار نقالی شاهنامه الزاما به معنی تشبیهی بودن آن نیست.

ادبیات حماسی، طومارهای نقالی، طومار نقالی شاهنامه، صور خیال