سمانه طاهرزاده - کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی، گرا یش زیست شناسی سلولی تکوینی،
آتوسا وزیری - دکترای علوم گیاهی، گرا یش زیست شناسی سلولی تکوینی هیات علمی دانشگاه پیام نور تهران شرق

گوجه فرنگی گیاهی است از خانواده سیب زمینی سانان که در مناطق گرمسیری به صورت چند ساله و در مناطق معتدله به عنوان گیاه یکساله پرورش مییابد . این گیاه یکی از سبزیهای مهم است. که با داشتن انواع ویتامینها، بتاکاروتن، اسیدهای آلی و قند، املاح معدنی و لیکوپن نقش مهمی در سلامت انسان ایفا میکند. در بین عوامل کاهنده عملکرد خشکی یا کمبود آب به تنهایی مسبب 45 درصد از کاهش محصولات زراعی است. این عامل شدیدترین و پیچیده ترین علت محدود کننده رشد و نمو گیاهان و تمدید کننده امنیت غذایی محسوب میشود. تنش خشکی عموما اثر قابل توجهی روی صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و آناتومیک اکثر گیاهان گذاشته و بر رشد و نمو، بقا و تولیدات گیاهی تاثیر منفی میگذارد.امروزه کاربرد ترکیبات فنی و تنظیم کننده رشد گیاه مانند اسید سالیسیلیک به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنشهای مختلف مطرح شده است.هدف از این پروژه بررسی اثر اسید سالیسیلیک به صورت منفرد و توام با تنش خشکی بر روی فاکتورهای رشدی و رنگیزه های فتوسنتزی گیاه گوجه فرنگی است.این ماده همانند یک آنتی اکسیدان غیر آنزیمی، نقش مهمی در فرایندهای فیزیولوژیکی گیاه ایفا میکند و همچنین در میزان جذب یونها و انتقال آنها در گیاهان نقش دارد.بذرهای گوجه فرنگی در 2 گروه شاهد و تیمار کشت داده شدهاند. گروه شاهد با مقطر هر روز و برای اعمال خشکی در گروه تیمار گلدانها هر 3 روز با اسید سالیسیلیک 150 میکرومولار آبیاری شده است.پس از کشت دانه در شرایط استریل و اعمال تنش و اثر بخشی سالیسیلیک اید فاکتورهای مورد نظر ارزیابی شدند.بنابراین؛ این پرایمینگ بذرها با غلظتهای مناسب سالیسیلیک اسید میتواند به عنوان راهکاری مناسب جهت افزایش رشد گوجهفرنگی تحت تنش کمبود آب قرار گیرد.نتایج نشان داد تیمار با اسید سالیسیلیک ارتفاع گیاه، سطح برگ، شاخص محتوای کلروفیل و مساحت روزانه را در مقایسه با تیمار شاهد تحت هر دو شرایط نرمال و تنش افزایش داد اما تنش خشکی موجب کاهش صفات مورد نظر گردید.نهایتا داده ها با استفاده از نرم افزار spss روش Anova و آزمون دانکن مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج آزمایش به سه تکرار و نمودارها با افزاییش Excel رسم شدند. این نتایج نشان داد اسید سالیسیلیک تا حد زیادی اثرات تنش را از بدن میبرد و باعث جبران صدمات وارده بر گیاه ناشی از تنش خشکی میشود.

تنش های مختلف، گوجه فرنگی، اسید سالیسیلیک، گیاه.