وحید مدانلو - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
ولی علی میرزالو - استادیار، گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
مجید الیاسی - دانشیار، گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران

در این مقاله به شکل دهی صفحات دوقطبی پیل سوختی غشاء پروتون از جنس تیتانیوم با استفاده از فرآیند مهرزنی گرم هم دما پرداخته شده است. از آنجائی که ورق تیتانیوم در دمای محیط شکل پذیری کمی را از خود نشان می دهد، فرآیند شکل دهی گرم هم دما بعنوان یک راهکار موثر مطرح می شود. به همین منظور، در ابتدا شکل پذیری ورق نازک تیتانیوم با ضخامت 0/1 میلی متر در دمای محیط و دمای کار گرم و نیز با استفاده از سرعت های مختلف شکل دهی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه یک مجموعه قالب مهرزنی گرم به منظور ساخت صفحات دوقطبی فلزی با الگوی شیاری موازی مستقیم ساخته شد. پس از اجرای آزمایش های تجربی، نمونه های مهرزنی شده از نقطه نظر عمق شکل دهی و نرخ نازک شدگی میکروکانال مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که شکل پذیری ورق تیتانیوم هم به دما و هم به سرعت شکل دهی وابسته است. بیشینه ازدیاد طول ورق در دمای 100 درجه سانتی گراد و سرعت شکل دهی 0/6 میلی متر بر دقیقه حاصل می شود. همچنین بیشینه عمق شکل دهی میکروکانال صفحات دوقطبی تولید شده در حالت گرم، به میزان 48/7% نسبت به حالت دمای محیط بهبود می یابد.

صفحات دوقطبی، پیل سوختی، ورق تیتانیوم، فرآیند مهرزنی، شکل دهی گرم، عمق میکروکانال