بررسی و تبیین عالم ذر از دیدگاه علامه طباطبایی

عالم ذر مربوط به دوران پیش از خلقت انسان است. عالمی که برخی می گویند همه انسان ها در آن حضور داشته اند و برخی دیگر می گویند همه آنچه که قرار است برای آدمی اتفاق بیفتد به وی نشان داده شده است، اما واقعا عالم ذر چه عالمی است ! عالم ذر یا عالم الست یا عالم قالوا بلی یکی از جهان های آفرینش است که در قرآن و روایات به آن اشاره شده. بنا بر عقیده اندیشمندان اسلامی، این عالم مربوط به دوران پیش از خلقت آدم و یا هم زمان با خلقت اوست. در عالم ذر تمام انسان هایی که قرار بوده تا روز قیامت به دنیا بیایند، به صورت ذزه و به تعبیر بعضی از روایات به شکل مورچه ظاهر شدند. علامه طباطبایی دیدگاه خاصی دارد و معتقد است که این جریان مربوط به عالم ملکوت است که واقعیت این عالم و ورای آن است. در این عالم که ورای هر زمان و مکان است، همه انسان ها و موجودات در محضر خداوند حاضرند و هیچ موجودی غایب نیست. در چنین فضایی، گویی همه فرزندان آدم یک جا از پشت پدران گرفته شده، گرد هم جمع آمده اند و در برابر خدا حضور دارند. در این حالت هر انسانی خود را به صورت علم حضوری درمی یابد و یافته اش گواهی روشن بر وجود خدا و خداوندگاری اوست. اما با قرار گرفتن انسان ها در گردونه زمان و تحولات و حوادث جهان و روزگار، آدمی را چنان مشغول و از خود بی خود می کند که از آن علم حضوری که به آفریدگار خود داشت، غافل می گردد.

Keywords:

الست , ذر , ملکوت , میثاق , علامه طباطبایی